فهرست محتوا
- دلایل بروز آسیب چشم
- آسیبهای چشمی ناشی از اجسام خارجی
- آسیب به چشم در اثر تماس با مواد شیمیایی (جامد، مایع، گاز)
- آسیب به چشم ناشی از عوامل عفونی
- آسیب های چشمی ناشی از نور و پرتو ها
- آسیب در اثر ضربه به چشم
- آسیب های ثانویه ی چشم ناشی از زخم
- چطور از آسیبهای چشمی در محل کار جلوگیری کنیم؟
- طب کار پرانا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
یکی از مهمترین حواس پنجگانه انسان بینایی است. بینایی افراد نقش بسیار زیادی در زندگی فردی، اجتماعی و شغلی آن‌ها دارد. به‌همین دلیل حفاظت از چشم‌ها و بینایی در هر شرایطی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با پیشرفت علم و صنعت و به وجود آمدن مشاغل گوناگون، بسیاری افراد ناخواسته آسیبهای چشمی ناشی از شغل را تجربه می‌کنند. برخی از این آسیب‌ها گذرا است ولی برخی دیگر از حوادث و آسیبهای شغلی چشم می‌تواند منجر به اختلال بینایی و حتی گاها نابینایی افراد به اشکال مختلف شود. از این رو انجام معاینات پزشکی طب کار تحت عنوان معاینات بدو استخدام، قبل از استخدام افراد ضروری است.
برای آشنایی بیشتر با معاینات بدو استخدام کلیک کنید
مخاطرات بالقوه آسیب چشمی می‌تواند تقریبا در هرصنعتی باشد اما BLS گزارش کرده که بیش از ۴۰ درصد صدمات رخ داده برای کارگران درگیر در کار با تجهیزات صنعتی یا کارهای دستی همانند مکانیک‌ها، تعمیرکاران، لوله‌کش‌ها و محیط‌های صنعتی بوده است. بیش از ۱/۳ کارگران آسیب‌دیده مونتاژ کار، سنگ‌زن یا اپراتور دستگاه سنگ سمباده بودند. بنابراین بسته به نوع شغل استفاده از تجهیزات حفاظتی سیستم بینایی در بعضی مشاغل نسبت به سایرین از اهمیت بالاتری برخوردار است. از این‌رو حداقل برای فعالیت‌هایی که به هنگام انجام آن استفاده از وسایل حفاظتی چشم ضروری است، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی باید بصورت یک الزام در نظر گرفته شود.
دلایل بروز آسیب چشم
- عدم استفاده ازحفاظ چشم
- استفاده از حفاظ نامناسب چشم مثل عینک‌های بدون حفاظ جانبی یا شیلد ایمنی
- ذرات پرتاب شده و تماس با مواد شیمیایی
در ادامه مطلب با برخی از انواع حوادث که موجب آسیبهای چشمی ناشی از شغل میگردد آشنا خواهیم شد.
آسیبهای چشمی ناشی از اجسام خارجی
زمانی که از وسایل حفاظت فردی برای ایمنی چشم‌ها استفاده نشود، خصوصا در مشاغلی که فرد با ذرات خارجی در تماس است آسیبهای چشمی ناشی از تماس با اجسام خارجی افزایش می‌یابد. شدت این آسیب‌ها می‌توانند از خراش و پارگی پلک تا آسیبهای عمقی ناشی از نفوذ اجسام خارجی به داخل کره چشم متفاوت باشند. بیشترین افرادی که دچار آسیبهای ناشی از اجسام خارجی می‌شوند تراشکاران، ریخته‌گران، سمباده‌کاران و … هستند.
آسیب به چشم در اثر تماس با مواد شیمیایی (جامد، مایع، گاز)
مواد شیمیایی موجود در محیط‌های کاری مختلف با توجه به حالت فیزیکی(جامد-مایع-گاز) و میزان سمیت می‌تواند فرد را دچار بیماریهای چشمی و اختلال بینایی کند. مواد جامد می‌تواند به صورت غبار روی پلک را آلوده کرده و همراه با عرق و یا شستشو بدون اطلاع فرد وارد چشم شود. در مواردی‌که ماده شیمیایی مایع است می‌تواند بصورت ریختن قطرات روی چشم و صورت باعث آسیب به چشم شود.
گاهی نیز قرار گرفتن چشم در معرض بخار و گاز برخی مواد شیمیایی می‌تواند باعث آسیب به بافت چشم شود. یکی از مهمترین آسیبهای ناشی از تماس با مواد شیمیایی، سوختگی با اسیدها و قلیایی‌های صنعتی است. شدت آسیب در اثر مواد شیمیایی می‌تواند از التهاب و قرمزی جزئی تا خوردگی کره چشم با مواد شیمیایی مایع، متغیر باشد. این آسیبهای شغلی در اثر مواد شیمیایی در افراد شاغل در آزمایشگاه‌ها، کارخانجات تولید مواد شیمیایی و… بیش از سایرین مشاهده می‌شود.
آسیب به چشم ناشی از عوامل عفونی
یکی از مهمترین و خطرناک‌ترین آسیبهای چشمی در محیط کار ناشی از مواجهه با عوامل عفونی است. مواجهه با عوامل عفونی در برخی مشاغل همچون پزشکان، پرستاران، بهیاران و… بیشتر از سایر مشاغل افراد را تهدید می‌کند. مواجهه با این عوامل در درجه اول می‌تواند موجب التهاب چشمی شود و همچنین می‌تواند فرد را به بیماریهای مختلف چشمی مبتلا کند. چرا که ترشحات، میکروب‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و… در صورت ورود به ناحیه چشم و پلک‌ها با توجه به گرما، رطوبت و تاریکی داخل چشم فرصت بسیار مناسبی برای تکثیر و بیماری‌زایی دارند.
آسیب های چشمی ناشی از نور و پرتو ها
آسیب ناشی از رسیدن پرتوهای مختلف به چشم، یکی از شایع‌ترین آسیبهای چشمی است. این آسیب می‌تواند ناشی از اشعه خورشید، اشعه و نور دستگاه‌ها، پرتوها و نورهای بکار رفته در دستگاه‌های صنعتی و… باشد. این نورها و پرتوها می‌تواند موجب آسیب قرنیه، شبکیه، سوختگی چشم، التهاب و خشکی چشم و…گردد.
سوختگی با نور خورشید در مشاغلی که فرد ساعت‌های بسیاری را زیر نور مستقیم خورشید سپری می‌کند شیوع بسیار بالایی دارد. از طرفی سوختگی با پرتو و اشعه در مشاغلی که فرد ساعت‌های زیادی در معرض اشعه و نور زیاد است همچون مشاغل ذوب فلزات و… نیز به میزان زیادی دیده می‌شود. همچنین در برخی مشاغل کمبود نور در محیط می‌تواند باعث آسیب به چشم شود. محیط‌های فاقد نور در درازمدت می‌تواند موجب خستگی چشم، کاهش قدرت تطابق و… گردد.
آسیب در اثر ضربه به چشم
آسیبهای شغلی ناشی از وارد شدن ضربه به چشم، در اکثر موارد در محیط‌های صنعتی رخ می‌دهد. این آسیب‌ها در اثر رها شدن ابزار، خطاهای انسانی، مشکلات ابزاری و… می‌تواند منجر به اختلال بینایی شوند. در صورتی‌که فرد در محیط کاری از ابزار ایمنی استفاده کرده باشد این آسیب‌ها به حداقل خواهد رسید.
آسیب های ثانویه ی چشم ناشی از زخم
اختلال بینایی ایجاد شده در اثر ضربه، بریدگی با اجسام خارجی و … در صورت عدم درمان احتمال دارد فرد را دچار مشکلات ثانویه بینایی کند. این افراد پس از گذشت مدتی از آسیب اولیه ممکن است دچار اختلال بینایی، عفونت چشم،تاری دید و … گردند. آسیبهای ثانویه می‌توانند حتی در محیط‌های غیر کاری نیز برای فرد خطر آفرین باشند.
چطور از آسیبهای چشمی در محل کار جلوگیری کنیم؟
تمامی آسیب های گفته شده ،به میزان بسیار بالایی با رعایت مسائل ایمنی قابل کنترل است. در صورتی که فرد با توجه به مخاطرات شغلی خود، از انواع تجهیزات حفاظت فردی مناسب به طور صحیح استفاده کند، این موارد با احتمال خیلی کمتری به بینایی فرد آسیب می‌رساند. یکی دیگر از نکات مهم در مراقبت از چشم، اطلاع از نحوه برخورد با آسیبهای حین انجام کار است. به طور مثال در برخورد با اجسام تیز و برنده بایستی از مالیدن چشم‌ها با دست خودداری کرد. در مواردی که چشم‌ها به دلیل بخارات شیمیایی ملتهب است، شستن صورت با آب کافی جز اولین راه حل‌هاست.
نتیجه‌گیری:
با توجه به تمامی مطالب ذکر شده و اهمیت بینایی در زندگی شغلی افراد، بایستی نکات ایمنی حین کار را به طور کامل و صحیح رعایت کرد. مراقبت از چشم‌ها می‌تواند افراد را از آسیبهای ثانویه نیز حفظ کند. فردی که بینایی کاملی داشته باشد، می‌تواند عکس‌العمل سریع‌تری نسبت به دیگر افراد در برابر حوادث و خطرات احتمالی داشته باشد. علاوه بر این، معاینه چشم افراد، تحت عنوان سنجش بینایی در معاینات بدو استخدام قبل از ورود به مشاغل پرخطر می‌تواند اطمینان لازم از به کارگیری افراد با توانایی لازم را تضمین کند. به این دلیل این معاینات که بخشی از معاینات طب کار است به عنوان یک الزام قانونی درآمده است. جهت انجام معاینات بدو استخدام می‌توانید به مرکز طب کار پرانا مراجعه کنید.
