فهرست محتوا
وزوز گوش یا زنگ گوش را ممکن است شما هم تا بحال تجربه کرده باشید. وزوز گوش هرچند یک بیماری نیست اما ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شده و گاها خود بعلت یک بیماری دیگر باشد. با این وجود این مورد میتواند برای فرد مشکل آفرین باشد و باعث اختلال در تمرکز شود. یکی از علل مهم وزوز گوش که در آزمایشات و معاینات طب کار شاغلین بسیار دیده میشود قرار گرفتن به مدت طولانی در معرض سر و صدای بلند ناشی از دستگاهها و سروصدای محیط کار است. از طرفی نتایج تست شنوایی معاینات ادواری کارکنانی که وزوز گوش دارند اغلب کاهش شنوایی را نیز نشان میدهند. در این مقاله با علت وزوز گوش، علائم و راه درمان آن پرداختهایم.
وزوز گوش چیست؟
وزوز گوش صدایی است که منشاء خارجی ندارد .مثل زنگ زدن، وِزوِز کردن یا سوت کشیدن مداوم در گوش اما وزوز فقط شامل صداهایی مثل صدای سوت نیست و صداهای دیگری مثل صدای غرش، صدای وزوز مشابه صدای حشرات ،صدای هیس را نیز شامل می شود. به چنین صدایی وزوز گوش (Tinnitus)می گویند. اگرچه وزوز گوش آزاردهنده است ولی معمولا نشانه وضعیت جدی نیست. با این که وزوز گوش با افزایش سن تشدید میشود، بسیاری از افراد میتوانند از طریق درمان آن را بهبود بخشند.
انواع وزوز گوش
وزوز گوش انواع مختلفی دارد و برای ارزیابی و درمان وزوز گوش مشخص شدن نوع آن ضروری است. وزوز میتواند در هر نقطهای از سر، در یک گوش یا هر دو گوش شنیده شود. چون صدا از منبع خارجی تولید نمیشود هیچکس دیگری جز خود فرد صداها را نمیشنود. وزوز یا زنگ زدن گوش ممکن است متناوب یا پیوسته باشد و بلندی صدای وزوز هم متغیر است. وقتی سروصدا یا نویزهای محیطی کم هستند و محیط ساکت است، اغلب بدتر میشود. بنابراین فرد در محیط ساکت یا شبها هنگام خواب که همه جا سکوت است، بیشتر به آن توجه میکند و در نتیجه آن را بیشتر میشنود.
علت وزوز گوش
شایع ترین علل وزوز گوش عبارتند از:
- کم شنوایی
- قرار گرفتن در معرض سر و صدای بلند
- افزایش سن
- ضربه به سر
- عارضه جانبی بعضی از داروها مانند آسپرین
- برخی از بیماری های گوش مانند اتواسکلروز، منییر و …
- بیماریهای قلبی-عروقی
- تومورهای سیستم شنوایی
عوامل پرخطر وزوز گوش
- قرار گرفتن در معرض صدای زیاد: صداهای بلند، مانند صداهای ناشی از تجهیزات سنگین و سلاح گرم از دلایل متداول کاهش شنوایی ناشی از سروصدا هستند. صداهای بلند باعث آسیب دائمی به سلولهای موئی حلزون در گوش داخلی میشوند. افرادی مثل نجارها، خلبانها، موزیسینهای راک، کارگران حفاری، آهنگرها، صافکارها، تراشکارها و افرادی که با دستگاههای چمنزنی، ارههای موتوری و اسلحه کار میکنند یا زمان طولانی به موسیقی با صدای بلند گوش میدهند، در معرض ابتلا به وزوز گوش قرار دارند.
- سن:با افزایش سن، تعداد فیبرهای عصبی فعال در گوش شما کاهش مییابد و باعث مشکلات شنوایی چون پیرگوشی میشود که اغلب با وزوز گوش همراه است.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنها به وزوز گوش مبتلا میشوند.
- مصرف الکل و دخانیات: افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به وزوز گوش هستند. نوشیدن الکل نیز خطر وزوز گوش را افزایش میدهد.
تشخیص
پزشک برای تشخیص علت شنیدن صدای وزوز یا زنگ در گوش، احتمالاً در مورد سابقه پزشکی شما سؤال میکند. سپس گوشها و سر و گردن شما را معاینه میکند. آزمایشات رایج شامل موارد زیر میشود:
- شنوایی سنجی: در طول آزمایش، شما در یک اتاق عایق صدا مینشینید و هدفونی را استفاده میکنید. سپس کارشناس شنوایی سنج از شما میخواهد اعلام کنید که چه زمانی صدا را میشنوید. نتایج شما با نتایج استاندارد در نظر گرفته شده برای سنتان مقایسه میشود. نتیجه این آزمایش میتواند به شناسایی علل احتمالی وزوز گوش کمک کند.
- حرکت: ممکن است پزشک از شما بخواهد چشمهای خود را حرکت دهید، فک خود را محکم کنید یا گردن، بازوها و پاهای خود را حرکت دهید. اگر وزوز گوش شما تغییر کند یا بدتر شود، ممکن است به تشخیص یک اختلال زمینهای که نیاز به درمان دارد، کمک کند.
- تصویربرداری: بسته به علت احتمالی وزوز گوش، ممکن است به آزمایشهای تصویربرداری مانند سیتیاسکن یا امآرآی نیاز داشته باشید.
- آزمایش خون: پزشک شما ممکن است آزمایش خون را برای بررسی کمخونی، مشکلات تیروئید، بیماریهای قلبی یا کمبود ویتامین تجویز کند.
پیشگیری
از محافظ شنوایی استفاده کنید
قرار گرفتن در معرض صداهای بلند به اعصاب گوش آسیب میرساند و باعث وزوز گوش میشود. سعی کنید قرار گرفتن در معرض صداهای بلند را محدود کنید یا از محافظ گوش برای محافظت از شنوایی خود استفاده کنید.
صدای موسیقی را کم کنید
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض موسیقی با صدای بسیار زیاد از طریق هدفون میتواند باعث وزوز گوش شود.
مراقب سلامت قلب و عروق خود باشید
ورزش منظم، تغذیه مناسب و انجام اقدامات دیگر برای حفظ سلامت عروق خونی میتواند از وزوز گوش مرتبط با چاقی و اختلالات عروق خونی جلوگیری کند.
الکل، کافئین و نیکوتین را محدود کنید
این مواد، به ویژه هنگامی که بیش از حد مورد استفاده قرار گیرند، میتوانند بر جریان خون تأثیر گذاشته و در وزوز گوش نقش داشته باشند.
درمان صدای وزوز در گوش
- درمان بیماری زمینهای: اگر وزوز گوش شما ناشی از یک بیماری زمینهای باشد، ممکن است پزشک شما بتواند با درمان، آن علائم را کاهش دهد. این روش مواردی مثل برداشتن جرم گوش، درمان بیماریهای عروق خونی و تجویز سمعک برای کاهش ناشنوایی را شامل میشود.
- روان درمانی: هدف از گزینههای درمان رفتاری این است که به شما کمک کند با وزوز گوش زندگی کنید و طرز فکر و احساس خود را در مورد علائم تغییر دهید. با گذشت زمان، ممکن است وزوز گوش کمتر شما را اذیت کند.
- دارو درمانی: داروها نمیتوانند وزوز گوش را درمان کنند، اما به کاهش شدت علائم کمک میکنند. بدین جهت، پزشک ممکن است دارویی را برای درمان بیماری زمینهای، اضطراب یا افسردگی که اغلب با وزوز گوش همراه است، تجویز کند.
- دستگاه آر تی ام اس (rTMS): با توجه به اینکه در اکثریت موارد وزوز گوش علت جسمی نیست و درمانهای دارویی بیاثر هستند، امروزه با به کارگیری امواج مغناطیسی اثرات امیدبخشی برای درمان وزوز گوش دیده شده است.
نتیجهگیری
وزوز گوش میتواند ناشی از افت شنوایی باشد که در بسیاری از مشاغل و صنایع بعلت مواجهه با صدای بیش از حد مجاز ایجاد میشود. در معاینات سنجش شنوایی یا ادیومتری که بخشی از معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای طب کار است این مشکل قابل شناسایی و بررسی است. در صورت تشخیص کاهش شنوایی، علائم همراه با آن سنجیده میشود و توصیههای لازم در خصوص پیشگیری از شدت یافتن آن و یا درمان توسط پزشک ارائه میشود. در صورت نیاز به بررسیها و درمان تخصصیتر ارجاعات لازم انجام میشود. در مرکز طب کار پرانا تست شنوایی با جدیدترین دستگاهها همراه با تجویز سمعک در صورت نیاز برای کلیه متقاضیان طب کار و سایر مراجعین قابل انجام است. جهت هماهنگی و دریافت نوبت با ما تماس بگیرید.
طب کار پرانا را در شبکه های اجتماعی زیر دنبال کنید.
