فهرست محتوا
چرخش مچ پا به داخل، ناهنجاری شایعی است که بسیاری از افراد به آن دچار شده و علت آن صافی کف پا است. افزایش چرخش مچ پا به داخل، باعث برهم خوردن راستای مفاصل میشود. در نتیجه درد یا آسیبدیدگی قوزک پا، زانو و حتی مفاصل ران و پایین کمر را به همراه دارد. عضلات گرم و انعطافپذیر معمولاً در جلوگیری از رسیدن آسیب به پا و مچ پا مهم هستند. از تمرینات چرخش مچ پا میتوان برای گرم کردن عضلات، تاندونها، رباطها و کمک به افزایش جریان خون در ناحیه استفاده کرد. یک برنامه روزانه شامل تمرینات کششی کف پای صاف میتواند به تقویت و انعطافپذیری مچ پا کمک کند.
چرخش مچ پا چگونه اتفاق میافتد؟
چرخش مچ پا در زمان راه رفتن اتفاق میافتد بهطوریکه این حرکت به داخل، نیروی وزن بدن را بهصورت یکنواخت بر روی پا توزیع میکند. در یک پای نرمال و در پیادهروی استاندارد، حدود 15درصد از مفصل قوزک پا به سمت داخل چرخش دارد که در این حالت پا به طور کامل با زمین در تماس است. در این حالت قادر است که تمامی وزن بدن را بدون هیچ مشکلی تحمل نماید. نحوه چرخش پاشنهها به صورت نرمال برای جذب ضربه بسیار ضروری است. این مورد کمک میکند تا پا به طور یکنواخت از سر پنجهها در زمان راه رفتن، از زمین جدا شود.
بهطور کلی در راه رفتن طبیعی، ابتدا قسمت بیرونی پاشنه پا با زمین در تماس بوده و سپس در زمان جدا شدن پا از زمین، سر پنجههای پا آخرین نقطهای است که با زمین در تماس است. در این حالت در زمان جداشدن سرپنجه از روی زمین نیروی وزن بهطور یکنواخت روی سرپنجه پا توزیع میشود.
تاثیر قوس کف پا بر چرخش مچ پا
قوس کف پا تاثیر مستقیمی بروی چرخش مچ پا دارد؛ این مسئله باعث میشود که پرونیشن ازحالت طبیعی خود خارج شود. به عبارت دیگر باعث چرخش بیش از حد مچ پا به سمت داخل و یا چرخش کمتر از حد استاندارد آن بهسمت داخل شود. اگر کف پای شما دارای قوس نرمال است، چرخش پاشنههای پای شما طبیعی است. این به این مفهوم است که در زمان راه رفتن نیروی وزن پای شما بصورت یکنواخت بروی پای شما توزیع میشود.
افرادی که کف پای تقریبا یا تماما صافی دارند پای آنها دارای پرونیشن بیش از حد است. از طرفی دیگر افرادی که دارای قوس کف پای زیاد هستند دارای چرخش پاشنههای کمتر از حد استاندارد بوده و یا به طور کلی پای آن ها به سمت خارج چرخش دارد. اطلاعاتی وجود دارد که نشان میدهد تمرینات ویژه ورزشی و حرکات تکراری بر روی قوس پا تاثیر میگذارد. در این زمینه افزایش بروز کف پای صاف در دوندگان، اسکی بازان، فوتبالیستها و تنیسبازان گزارش شدهاست.
پرونیشن بیش از حد (Overpronation) یا (hyperpronation)
در این حالت مانند پرونیشن نرمال در زمان فرود پا، ابتدا قسمت بیرونی پاشنه پا با زمین در تماس است. با این تفاوت که در این حالت چرخش مچ پا به سمت داخل بیش از ۱۵ درصد بوده؛ در این حالت به اصطلاح میگویند که پا بیش از حد پرونیشن دارد.
همچنین در این حالت پا و قوزک پا در پایدار نگه داشتن بدن دارای مشکل بوده و نیروی ضربهای وارده از زمین به خوبی به وسیله پا جذب نمیشود. با توجه به اینکه در این وضعیت چرخش مچ پا به سمت داخل بیش از حد بوده، لذا در زمان جدا شدن پا از زمین در زمان راه رفتن پا بهطور یکنواخت از سر پنجهها جدا نمیشود. در این حالت پا از دو انگشت داخلی و بزرگ جهت جدا شدن از روی زمین کمک میگیرد و بیشترین نیرو به این دو انگشت بزرگ پا وارد میشود.
پرونیشن کم تر از حد استاندارد (Supination) یا (underpronation)
سوپانیشن یا پرونیشن کمتر از حد استاندارد، مربوط به پاهایی است که در زمان راه رفتن چرخش به سمت داخل پا کمتر از حد استاندارد بوده و یا چرخش پا به سمت خارج است.
در این حالت نیز مانند راه رفتن نرمال، در زمان فرود پا ابتدا قسمت بیرونی پاشنه پا با زمین در تماس است ولی در ادامه حرکت، چرخش مچ پا به سمت داخل کمتر از حد استاندارد و یا به سمت خارج بوده که در این حالت نیروی وزن بدن بر روی قسمت کمتری از پا توزیع و فشار به قسمت خارجی پا بیشتر میشود. همچنین در زمان جدا شدن پا از زمین بیشترین نیرو به انگشتان بیرونی پا یا به عبارت دیگر انگشتان کوچک پا وارد می شود.
کفش مناسب:
از جمله مشکلاتی که در نتیجه این گونه راه رفتن ایجاد میشود، میتوان به التهاب غلاف کف پا، التهاب تاندون آشیل و یا سندروم باند ایلیوتیبیال اشاره کرد. عموما افرادی که اینگونه راه میروند قوس کف پای آنها بیش از حد استاندارد است و یا تاندون آشیل خیلی سفتی دارند. لازم بهذکر است که قسمت خارجی کفشهای این گونه از افراد زودتر دچار سائیدگی میشوند.
دو فاکتور ذکر شده تا حد زیادی در انتخاب یک کفش مناسب تاثیر گذار است و آگاهی از موارد فوق باعث میشود تا یک انتخاب صحیح و مناسب براساس احتیاجات خود داشته باشید. به منظور تسهیل در انتخاب نوع کفش سعی کنید به فروشگاههایی مراجعه نمائید که دانش کافی در ارتباط با انواع کفشهای مختلف و انتخاب کفش براساس نیازهای شما داشته باشد.
نتیجهگیری:
چرخش مچ پا به داخل از جمله علل پا درد است که بسیاری از مراجعین ما در معاینات بدو استخدام از آن شکایت میکنند. ارزیابی دقیق اسکلتی-عضلانی میتواند در تشخیص بهموقع این اختلال موثر باشد. بنابراین اگر قبل از تشدید آن این اختلال تشخیص داده شود میتوان با انجام نرمشهای مناسب تا حدود زیادی جهت رفع آن یا پیشگیری از تشدید آن اقدام کرد. تمرینات اصلاحی ناهنجاریهای اسکلتی-عضلانی را میتوانید در صفحه فایلهای آموزشی ما دانلود کنید تا براحتی به آن دسترسی داشته باشید. در صورت هرگونه سوال و نیاز به مشاوره با ما در تماس باشید.