فهرست محتوا
تنها با شنیدن کلمه “واریس پا” احتمالاً رگهای برآمده ناخوشایند و ارغوانی در پشت ران، ساق پا یا زانو به ذهن میرسد. اما آیا میدانستید که میتوانید از ایستادن یا نشستن زیاد به رگهای واریسی مبتلا شوید؟ در واقع، پزشکان، پرستاران، معلمان و کسانی که کار پشت میزی دارند در معرض خطر بالای ابتلا به واریس هستند. بهویژه به این دلیل که شغل آنها مستلزم ایستادن یا نشستن طولانیمدت است. واریس علاوه بر تاثیر در ظاهر پاها باعث ایجاد درد سوزش، ورم و سایر بیماریهای عروقی میشود. تحرک کافی، آموزش اصول ارگونومی و استفاده از تجهیزات ارگونومیک مناسب میتواند نقش موثری در پیشگیری از واریس پاها داشته باشد. در این مقاله با عوامل موثر در ابتلا به واریس و راههای تشخیص و درمان آن پرداختهایم.
واریس چیست؟
رگهای واریسی در واقع رگهای پیچ خورده و بزرگ شده هستند. هر سیاهرگی که نزدیک به سطح پوست باشد (سطحی) می تواند واریس شود. ایستادن و راه رفتن باعث افزایش فشار در رگهای پایین تنه و تأثیر بر وریدهای واریسی میشود. برای بسیاری از افراد، رگهای واریسی و رگهای عنکبوتی(نوع رایج و خفیف رگهای واریسی) صرفاً یک نگرانی زیبایی هستند ولی برای سایر افراد، واریس میتواند باعث درد و ناراحتیهای دردناک شود. حتی گاهی اوقات واریس منجر به مشکلات جدی تری میشود.
علت ایجاد واریس پا
وقتی صحبت از ایجاد رگهای واریسی به میان میآید، عوامل خطر در طیف گستردهای قرار میگیرند. سابقه خانوادگی، افزایش سن، بارداری، چاقی و ضربه به پاها میتواند در رشد و ایجاد آنها نقش داشته باشد. چیزی که ممکن است بدان ت.جه نکرده باشید این است که ایستادن و نشستن تمام وقت در محل کار یا به دلیل سبک زندگی و به طور کلی عدم تحرک نیز از عوامل خطر هستند.
فشار بیش از حد به پاها، ایستادن و نشستن برای مدت طولانی میتواند باعث تجمع خون در رگهای پای شما شود، دیوارههای سیاهرگها را ضعیف کند و به دریچهها آسیب رساند. هنگامیکه این اتفاق میافتد، سیاهرگها میتوانند واریسی شده و باعث نارسایی وریدی شوند که باعث میشود خون شما از پایین تنه به سمت قلب پمپ شود.
علائم واریس پا
- رگهایی که به رنگ بنفش تیره یا آبی هستند
- سیاهرگ هایی که پیچ خورده و برآمده به نظر می رسند و اغلب مانند طناب روی پاها ظاهر می شوند
- احساس درد یا سنگینی در پاها
- سوزش، ضربان، گرفتگی عضلات و تورم در ساق پا
- تشدید درد پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
- خارش در اطراف یک یا چند ورید
- تغییر رنگ پوست در اطراف ورید واریسی
رگهای عنکبوتی شبیه به رگهای واریسی بوده، اما کوچکتر، به سطح پوست نزدیکتر و اغلب قرمز یا آبی هستند. رگهای عنکبوتی روی پاها ایجاد میشوند، اما میتوانند روی صورت نیز دیده شوند. اندازه آنها متفاوت است و اغلب شبیه تار عنکبوت هستند.
چرا ایستادن یا نشستن طولانی باعث بدتر شدن واریس پا می شود؟
وریدها خون شما را به سمت قلب برمی گردانند. به همین دلیل، آنها دریچه های یک طرفه دارند که از جریان خون به سمت عقب جلوگیری میکند. هنگامی که دریچه ضعیف میشود یا آسیب میبیند، خون در ورید جمع میشود. سپس ورید کشیده شده و با خون اضافی برآمده میشود. نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی میتواند گردش خون شما را مختل کند، فشار بیشتری به پاهای شما وارد کند و باعث ایجاد یا بدتر شدن رگهای واریسی شود.
اگرچه وریدهای واریسی همیشه باعث درد یا ناراحتی نمیشوند، اما گاهی اوقات میتوانند منجر به گرفتگی، تورم و احساس سنگینی در پاها شوند. اگر وریدهای واریسی شدید درمان نشوند، گاهی اوقات میتواند منجر به بیماری به نام ترومبوز ورید عمقی (DVT) شود که باعث ایجاد لختههای خون در در این وریدها میشود. این بیماری یک وضعیت جدی است که نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد، زیرا لختههای خون میتوانند به سایر قسمتهای بدن بروند و باعث آسیب جدی و حتی مرگ شوند. اگر شغلی دارید که در آن باید برای مدت طولانی بایستید یا بنشینید، مهم است که اقدامات احتیاطی بیشتری برای جلوگیری از واریس پا انجام دهید. با کنترل وزن و ورزش منظم برای بهبود گردش خون شروع کنید.
توصیههایی برای مشاغل نشسته
- هر نیم ساعت یکبار بلند شوید و کمی حرکت کنید.
- از روی هم گذاشتن پاهای خود برای مدت طولانی خودداری کنید.
- هرموقع میتوانید پاهای خود را بالا بیاورید.
توصیههایی برای مشاغل ایستاده
- از پوشیدن کفشهای پاشنه بلند خودداری کنید.
- هر چند دقیقه یک بار وزن خود را از یک پا به پای دیگر منتقل کنید.
- تا جایی که میتوانید بنشینید و پاهای خود را بالا بیاورید.
درمان واریس پا
مشاوره به موقع با پزشک و در اولین فرصت بسیار مهم است. اگر واریس پا به موقع درمان نشود، میتواند به یک بیماری مزمن تبدیل شود. از جمله روشهای کاهش درد ناشی از واریس، استفاده از جورابهای فشاری مخصوص و مصرف داروهایی است که جریان خون را افزایش میدهند. اما این روشها درمانهای موقتی هستند. برای افرادی که دارای وریدهای واریسی قابل توجه هستند، بهترین درمان لیزر درون وریدی است. با این وجود نرمش های زیر میتواند تا حدود زیادی در پیشگیری و کاهش درد و سوزش ناشی از واریز موثر باشد.
نتیجه گیری:
رعایت اصول ارگونومی، حفظ پوسچر مناسب بدن، داشتن تحرک و استراحتهای کوتاه بین کار بهمنظور کاهش ایستادن و نشستن طولانی مدت حین کار در پیشگیری از واریس بسیار موثر است. خیلی از اوقات تنها با اصلاح پوسچر بدنی و ایستگاه کاری از طریق ارزیابی و آموزش ارگونومی میتوان از بسیاری از دردهای اسکلتی-عضلانی و سایر مشکلات ناشی از آن جلوگیری کرد. در طب کار پرانا میتوانید کلیه خدمات ارگونومی شامل آموزش،ارزیابی و مشاوره ارگونومی را بصورت فردی و سازمانی دریافت کنید. جهت اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
طب کار پرانا را در شبکه های اجتماعی زیر دنبال کنید.