فهرست محتوا
آگاهی و رعایت ارگونومی تلفن همراه از این رو اهمیت دارد که امروزه کلیه افراد در سراسر جهان را در بر می‌گیرد. از کودکان تا جوانان و حتی سالمندان ساعات زیادی از شبانه روز به استفاده از گوشی موبایل برای ارسال پیام، جتسجو در اینترنت، اینستاگرام و سایر شبکه های اجتماعی، تماشای ویدیو، بازی و… مشغول هستند. این امر در حالی است که اکثر ما هنگام استفاده و کار با موبایل در وضعیت‌های بدنی نامناسب قرار می‌گیریم از جمله؛ مشاهده صفحه موبایل با گردنی خمیده، تایپ زیاد و حرکات تکراری انگشت‌ها و مچ دست، لم دادن و بالابردن دستها برای مدت طولانی و… . هر یک از این پوسچرهای ذکر شده به مرور زمان و در دفعات متوالی می‌تواند باعث بروز آسیب و دردهای اسکلتی-عضلانی و حتی تغییر شکل ساختار بدن شوند. اما با آگاهی از ارگونومی کار با گوشی میتوان از این اختلالات تا حدود زیادی جلوگیری کرد. بنابراین در این مقاله برآن شدیم تا نکات ارگونومی کار با موبایل و استفاده اصولی و صحیح از آن را با هم مرور کنیم.
ارگونومی کار با موبایل چیست؟
ارگونومی کار با موبایل آن دسته از نکات و مواردی که به منظور جلوگیری از آسیب و اختلالات اسکلتی-عضلانی و… به اثبات رسیده اند را شامل می‌شود. عدم توجه به ارگونومی تلفن همراه می‌تواند اثرات غیرقابل جبرانی بر سلامت بدن و چشم شما بگذارد. چرا که استفاده طولانی‌مدت از گوشی موبایل علاوه بر آسیب به چشم ممکن است مچ‌دست، گردن، کتف و کمر شما را هم درگیر کنند. لذا با رعایت نکات ساده ارگونومی، میتوان احتمال بروز این آسیب‌های جسمی را به حداقل رساند. مسلما تغییر عادت به کمی زمان نیاز دارد اما استمرار و تداوم در آن کمک می‌کند تا عادات غلط را با عادات صحیح جایگزین کنید.
فاصله مناسب از موبایل چقدر باید باشد؟
فاصله مناسب چشم ها هنگام استفاده از موبایل
فاصله بین صفحه گوشی و چشم خود را همیشه بین 30 تا 60 سانتی‌متر حفظ کنید. اگر اندازه فونت گوشی کوچک است و برای دیدن آن با مشکل مواجه می‌شوید، می‌توانید با استفاده از تنظیمات گوشی و اپلیکیشن ها، از فونت‌های بزرگتر استفاده کنید که از فاصله بیشتر هم قابل خواندن باشند. قانون ۲۰-۲۰-۲۰ در زمان کار با کامپیوتر را یادتان هست؟ این که بعد از هر ۲۰ دقیقه کار با کامپیوتر، باید ۲۰ ثانیه به جسمی در فاصله ۲۰ متری یا بیشتر نگاه کنیم تا چشم استراحت کند. در مورد موبایل، بهتر است هر ده دقیقه یا کمتر این کار را انجام دهیم،چرا که فاصله صفحه موبایل از چشم ما کمتر است و زودتر چشم را خسته می‌کند.
نورپردازی محیط باید طوری باشد که بتوانید صفحه گوشی را بدون وارد شدن فشار به چشم ببینید. نگاه کردن زیاد به صفحه گوشی، تبلت یا کامپیوتر در روز خستگی و خشکی چشم را سبب می‌شود. همچنین نور آبی که از صفحه گوشی ساطع می‌شود، شب‌ها باعث اختلال خواب می‌شود و می‌تواند سلامت مغز شما را به خطر اندازد. برای کاهش عوارض نور آبی می‌توانید از فیلتر نور آبی استفاده کنید که بیشتر گوشی‌ها به آن مجهز هستند.
نورپردازی محیط باید طوری باشد که بتوانید صفحه گوشی را بدون وارد شدن فشار به چشم ببینید. نگاه کردن زیاد به صفحه گوشی، تبلت یا کامپیوتر در روز خستگی و خشکی چشم را سبب می‌شود. همچنین نور آبی که از صفحه گوشی ساطع می‌شود، شب‌ها باعث اختلال خواب می‌شود و می‌تواند سلامت مغز شما را به خطر اندازد. برای کاهش عوارض نور آبی می‌توانید از فیلتر نور آبی استفاده کنید که بیشتر گوشی‌ها به آن مجهز هستند.
پوسچر گردن در کار با گوشی موبایل
فشاری که هنگام خم شدن به گردن شما وارد می‌شود، حدود 27 کیلوگرم است! هرچه زاویه گردن با خط عمود بیشتر باشد، این فشار بیشتر می‌شود و در صورت تداوم و تکرار منجر به عارضه سر به جلو و یا گردن پیامکی می‌شود. گردن ناحیه بسیار حساسی است که اعصاب بخش‌های تحتانی بدن از آن عبور می‌کنند، پس سعی کنید گردن خود را هنگام استفاده از تلفن هوشمند خم نکنید. سر و گردن را صاف نگه دارید و گوشی را با خم کردن آرنج‌ها، مقابل صورت، چانه و یا سینه خود بگیرید. به جای خم کردن گردن با چشم‌ها به پایین نگاه کنید. چند دقیقه یکبار هم تکانی به گردنتان بدهید و وضعیت گردن و ستون فقرات را کنترل و اصلاح کنید. بدن ما به صورت ناآگاهانه خود را در وضعیتی قرار می‌دهد که در آن احساس راحتی می‌کند. اما چون احساس راحتی می‌کنید، به این معنی نیست که بدن شما در حالت درستی قرار گرفته است.
بخوانید: نرمش های مناسب جهت پیشگیری و رفع سر به جلو
پوسچر مچ و انگشتان دست هنگام استفاده از موبایل
یکی از اصول ارگونومی تایپ با گوشی این است که به صورت مداوم از یک انگشت استفاده نکنید. نگه داشتن وزن گوشی مچ دست را دچار آسیب می‌کند. همچنین استفاده مکرر از انگشت‌های شست یا اشاره برای تایپ کردن با گوشی باعث صدمه دیدن مفصل‌ها می‌شود. بهترین حالت ارگونومی تایپ با گوشی این است که گوشی را کف یک دست قرار دهید و با انگشت اشاره دست دیگر تایپ کنید. اما برای تنوع می‌توانید گوشی را با دو دست نگه دارید تا وزن آن میان دو دست تقسیم شود و با انگشت‌های شست تایپ کنید. تصویر زیر حالت‌های مختلف نگه داشتن گوشی و میزان پوشش فضای صفحه توسط انگشتان شما را نشان می‌دهد. هرچه فضایی که با رنگ سبز مشخص شده بزرگتر باشد، انگشتان شما برای تایپ کردن به فشار و کشش کمتری نیاز دارند.
- از تایپ طولانی مدت با گوشی اجتناب کنید. تایپ کردن با گوشی هم مانند کیبورد می‌تواند به سندروم تونل کارپال در مچ‌دست شما منجر شود. در شبکه‌های مجازی می‌توانید به جای تایپ کردن، پیام صوتی بفرستید.
- اگر برای مدت طولانی با تلفن همراه صحبت می‌کنید، از هندزفری استفاده کنید. اما یادتان باشد هرگز گوشی را بین گوش و شانه خود قرار ندهید.
- مچ دست ها را تا حد ممکن شل کنید و صاف نگه دارید. هرگونه فشار به مچ دستها هنگام تایپ کردن با گوشی، باعث می‌شود انگشتان شما هم سخت‌تر کار کنند.
توصیه‌های ارگونومی کار با گوشی موبایل
- اگر لازم است یک متن طولانی را تایپ کنید، سعی کنید به جای گوشی این کار را با لپ‌تاپ یا کامپیوتر انجام دهید. البته با فرض این که ارگونومی تایپ با لپ‌تاپ یا کامپیوتر را رعایت کنید. راه دیگر این است که کیبورد فیزیکی به گوشی وصل کنید و از آن مثل یک لپ‌تاپ یا کامپیوتر کار بکشید.
- از دستیارهای گوشی‌های هوشمند بیشترین استفاده را بکنید. به مدد دستیاران دیجیتالی هوشمند از جمله Siri ،Alexa، Google و Bixby گوشی‌ها به صدای شما واکنش نشان می‌دهند. می‌توانید بدون تایپ کردن و حتی لمس کردن گوشی خود، آن را کنترل کنید و به جای تایپ کردن از تایپ صوتی و حرکات دست استفاده کنید.
- گاهی در زمان استفاده از گوشی در منزل، به پشت روی زمین دراز بکشید. زانوهای خود را خم کنید، کتف‌ها را به زمین بچسبانید و گوشی را با دو دست در فاصله مناسب از چشم‌ها بگیرید.
- اگر از iPad یا تبلت‌های دیگر استفاده می‌کنید، باید اصول ارگونومی را بیشتر رعایت کنید. چون وزن بیشتر و کیبورد بزرگتر تبلت‌ها مشکلات شما را دو چندان خواهد کرد. با خریدن یک کاور ارزان می‌توانید آن را به صورت ایستاده روی میز قرار دهید. به صورتی که لازم نباشد آن را روی دست‌هایتان نگه دارید.
- مهارت تایپ سریع با گوشی را فرا بگیرید تا مدت زمان کمتری را به این کار اختصاص بدهید.
- در فواصل منظم کار را رها کنید، حرکات کششی انجام دهید، آب بنوشید و مراقب سلامت جسمتان باشید. هر چند وقت یک بار وضعیت دستها، گردن و کمرتان را ارزیابی کنید و وضعیت نشستن‌تان را عوض کنید.
جمع بندی
همانطور که در متن بالا توضیح داده شد بعلت استفاده زیاد همه ما از گوشی، آگاهی و رعایت ارگونومی کار با موبایل برای جلوگیری از آسیب‌های جسمی بسیار ضروری است. از جمله موارد مهم در این راستا رعایت پوسچر صحیح بدن هنگام استفاده از تلفن همراه، فاصله مناسب چشم تا گوشی، پرهیز از تکرار حرکت دست و انگشت‌ها و مدیریت زمان استفاده از موبایل می‌باشد. فراموش نکنید که عدم رعایت ارگونومی کار با گوشی می‌تواند به مرور زمان منجر به دردهای اسکلتی-عضلانی و حتی ایجاد سر به جلو یا گردن پیامکی شود. مرکز تخصصی طب کار پرانا پیشرو در انجام معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای است که در کنار این خدمات به آموزش، ارزیابی و مشاوره ارگونومی بصورت فردی و سازمانی می‌پردازد. جهت اطلاع از هزینه طب کار و خدمات ارگونومی با ما تماس بگیرید.
