سالمندان گروه سنی مهمی از جامعه را تشکیل می‌دهند و مشکلات خاص خود را در همسازی با محیط پیرامون خود دارند. تغییرات جسمانی و اجتماعی همراه با سالمندی لازمه تطابق سالمندان با محیط است. از آنجایی که اکثر سالمندان ترجیح می‌دهند تا در خانه خود دوران سالمندی را طی کنند، لذا باید شرایط سازگاری بین سالمند و محیط زندگی او با ایمن‌سازی محل زندگی سالمندان فراهم گردد.
محل‌هایی که سالمندان بیشترین زمان در طی شبانه‌روز را سپری می‌کنند: شامل اتاق نشیمن، اتاق خواب، آشپزخانه، حمام، توالت و پله‌ها می‌باشند. بنا به گزاراشات این محل‌ها بیشترین احتمال بروز حوادث و سوانح روزمره نظیر زمین خوردن را در برداشته‌اند. پیشگیری از بروز سوانح و محل‌هایی که سالمندان در آن زندگی می‌کنند با بهسازی محیط میسر می‌باشد. بهسازی محیط منجر به همسازی بیشتر انسان-محیط شده و به بهبود کیفیت زندگی سالمندان نیز منجر خواهد شد.
شایع‌ترین علل حوادثی که در منزل برای سالمندان رخ می‌دهند شامل:
- لغزندگی و ناهموار بودن کف
- کمبود نور
- نبودن دستگیره در کنار پله‌ها و محل‌های رفت و آمد
- چیدمان نامناسب وسایل در منزل و …
” بنابراین با رعایت نکات ارگونومیک در محیط منزل می‌توان از حوادثی که برای سالمندان اتفاق می‌افتد، جلوگیری کرد. “
اتاق ها:
- رعایت نظم و پرهیز از شلوغی.
- بجای استفاده از فرش و قالیچه‌های کوچک از یک فرش بزرگ یا کفپوش استفاده کنیم.
- اتاق‌ها از نور مناسب و کافی در روز و شب برخوردار باشند.
- چیدمان وسایل بصورتی باشد که در مسیر رفتوآمد سالمند قرار نداشته باشد.
- سیم‌های برق و تلفن در مسیر رفتوآمد سالمندان قرار نگیرد.
- مدل گوشی تلفن قابل استفاده برای سالمند ترجیحا دارای شماره‌گیری اتوماتیک باشد و همچنین شامل لیستی از شماره تلفن‌های مهم جهت دسترسی سالمند باشد.
- دماي اتاق 21 درجه سانتی گراد باشد.
- اندازه بلندي تخت و صندلی حدود 45 سانتی متر مناسب است.
- خیس نبودن کف (خصوصاً کف سرامیکی) رعایت شود.
نرده بان و پله ها و پشت بام و حیاط :
- هنگام استفاده از نردبان‌ها چک کنيد پله‌هاي نردبان سالم و محكم بوده، موقع بالا رفتن از آن با شيب مناسب و دارای تکیه‌گاه مناسب و محكم باشد.
- از نور کافی و مناسب برخوردار و دسترسی به کلید برق در ابتدا و انتهای راه پله‌ها مسیر باشد.
- دستگیره کمکی برای راه پله‌ها در ارتفاع مناسب روی دیوار جهت استفاده سالمندان نصب گردد.
- ارتفاع و عرض پله‌ها مناسب و استاندارد (ارتفاع 18 و عرض پله 30 سانتی متر) باشد.
- در صورت مفروش بودن پله‌ها باید فرش محکم چسبیده باشد و فاقد پارگی یا برآمدگی باشد.
- اطراف پشت بام منازلی که در فصل بهار و تابستان از آن برای استراحت و خوابيدن استفاده می‌شود حصار مناسب (نرده، ديواركشي) کشیده شود.
آشپزخانه :
- در محیط و کف آشپزخانه نباید وسایل دست‌و پاگیر باشد.
- کف آشپزخانه به هیچ عنوان نبایستی خیس باشد.
- بست و شیلنگ گاز مرتبا کنترل و در صورت فرسودگی تعویض گردند.
- دسترسی آسان به شیر فلکه گاز همیشه فراهم باشد.
- سماور و قوری در محل مناسب و دور از مسیر رفتوآمد قرار گیرد.
- لوازم سنگین‌تر در طبقات پایین‌تر قرار گیرد، تا خطر سقوط اجسام بر روی فرد کاهش یابد.
- چهار پایه مناسب و محکم جهت بالا رفتن و برداشتن لوازم از کمد و طبقات بالایی لحاظ گردد.
- نور کافی و چیدمان مناسب آشپزخانه جهت سهولت دسترسی سالمند لحاظ گردد.
حمام و سرویس بهداشتی:
- دوش حمام در ارتفاع مناسبی نصب شود و به گونه‌ای باشد که بتوان آن را جابجا کرد و حرکت داد تا افراد سالمند بتوانند متناسب با قد خود ارتفاع آنها را تنظیم کنند.
- شیرهای آب سرد و گرم را با رنگ‌های مشخص یا علامت مشخص کنید که افراد سالمند بتوانند آنها را از هم تشخیص دهند.
- در وان حمام یا پایین دوش یک صندلی یا سکویی قرار دهید که اگر افراد سالمند هنگام استحمام خسته شدند بر روی آن بنشینند و استراحت کنند.
- برای جلوگیری از سر خوردن، دستگیره‌هایی بر دیوار نصب کنید تا افراد سالمند از آنها بعنوان تکیه گاه استفاده کنند.
- بر روی فضای داخلی و خارجی حمام یک سری پدهای پلاستیکی نصب کنید تا از سر خوردن آنها جلوگیری شود.
- در سرویس بهداشتی حتما توالت فرنگی استفاده شود و دقت کنید که ارتفاع مناسبی داشته باشد.
- در دو طرف توالت فرنگی دستگیره‌هایی نصب کنید که سالمندان بتوانند از آن برای نگه داشتن خود و بلند شدن استفاده کنند.
