فهرست محتوا
از جمله وسایلی که به طور روزمره توسط دانش‌آموزان مورد استفاده قرار می‌گیرد، کوله پشتی است. وزن، مدت‌زمان و نحوه حمل کوله پشتی از جمله ویژگی‌هایی هستند که می‌توانند موجب تغییر در راستا و انحناهای ستون فقرات، اختلالات و دردهای اسکلتی-عضلانی شوند. از جمله این اختلالات می‌توان به درد کمر و شانه، ایجاد فاصله میان مهره‌ها، بروز تغییرات قلبی-عروقی، تنفسی و تغییرات الگوی راه رفتن اشاره کرد. این مسئله در کودکان و نوجوانان که هنوز عضلات، رباط‌ها و استخوان‌های آنان تا پایان دوره بلوغ، مراحل تکاملی و رشد فیزیکی خود را طی می‌کنند، از حساسیت بیشتری برخوردار است. بنابراین آگاهی از ویژگی های یک کوله پشتی مناسب در کنار رعایت پوسچر مناسب درس خواندن می‌تواند در پیشگیری از درد و ناراحتی‌های اسکلتی-عضلانی در دانش‌آموزان مؤثر باشد.
چرا کوله پشتی از دیگر انواع کیف مناسب تر است؟
از جمله روش‌های حمل وسایل آموزشی عبارت است از حمل با کوله پشتی، حمل با کیف شانه‌ای(دوشی) و حمل با کیف دستی. میزان مصرف انرژی هنگام استفاده از کوله پشتی نسبت به انواع دیگر کیف‌ها کمتر است و استفاده از آن، آسیب کمتری برای بدن ایجاد می‌کند به همین دلیل استفاده از کوله پشتی در مقایسه با دیگر انواع کیف‌ها پیشنهاد می‌شود.کوله پشتی (به همراه محتویات آن) نباید بیشتر از 10 درصد وزن دانش‌آموز باشد. مثلا دانش آموزی با وزن 30 کیلوگرم نباید کوله پشتی سنگین تر از 3 کیلوگرم را حمل کند.
والدین عزیز فراموش نکنید که هنگام خرید کوله پشتی برای فرزندان خود به جز جنبه زیبایی بایستی به سایر ویژگی های یک کوله پشتی مناسب نیز توجه کرده و نحوه صحیح استفاده از آن را به کودکان آموزش دهید.
هنگام خرید کوله پشتی مناسب به چه ویژگی‌هایی باید توجه کرد؟
- کوله پشتی که سبک‌تر است، انتخاب کنید.
- دارای قسمت‌های مختلف برای وسایل باشد طوریکه دانش‌آموز بتواند به صورت متقارن از هر دو سمت چپ و راست آن استفاده کند تا فشار بیشتری به هیچ سمتی از شانه و کمر وی وارد نشود.
- بند سینه‌ای و کمری داشته باشد.
- در قسمت‌های مختلف آن (پشت و بندها) از اسفنج استفاده شده باشد.
- جهت توزیع مناسبتر نیرو، بندهای شانه‌ای پهن باشند.
- بهتر است جهت حفظ ایمنی در هنگام تردد دانش‌آموز، از نوارهای شبرنگ روی کوله پشتی استفاده شده باشد.ویژگی های یک کوله پشتی مناسب
هنگام استفاده از کوله پشتی به چه نکاتی باید توجه کرد؟
- بندهای شانه‌ای متقارن تنظیم شوند یعنی یکی شل و یکی سفت نباشد.
- حتما بندهای سینه‌ای و کمری بسته شوند.
کوله پشتی دوبندی بهتر است یا تک بندی؟
- استفاده از یک بند کوله پشتی در کوله پشتی‌های دوبندی، کوله پشتی‌های تک بندی و کوله پشتی‌هایی با بند نازک، باعث افزایش فشار وارد بر شانه‌ها و ستون مهره‌ها و ایجاد درد می‌شود. از این‌رو موقع خرید کوله پشتی دقت فرمایید که حتما دارای دو بند اسفنج‌دار باشد و به فرزند خود تاکید کنید هنگام پوشیدن حتما از هر دو بند آن استفاده کند.
- کوله پشتی نباید روی پشت شل قرار گیرد یعنی بندهای شانه‌ای آن باید طوری تنظیم شوند که کوله پشتی بطور کامل قالب پشت بدن را بپوشاند.
- جهت پوشیدن کوله پشتی بهتر است ابتدا آن را روی میز قرار دهند و سپس بپوشند.
چیدمان وسایل درون کوله پشتی باید چگونه باشد؟
- بهتر است در چیدمان وسایل کوله پشتی، اشیاء سنگین‌تر در قسمت عقب کوله پشتی (نزدیک به پشت)، اشیاء با وزن متوسط در قسمت میانی و اشیاء سبک در جلوی کوله پشتی قرار بگیرند. همچنین تا حد امکان از تمام فضای کوله پشتی استفاده شود.
- چنانچه پس از چیدمان وسایل در کوله پشتی، وزن آن بیش از حد استاندارد گردد، وسایل مازاد با دست‌ها حمل گردد.
نکات ارگونومی در خصوص کوله پشتی:
- هنگام خرید نوشت‌افزار برای فرزندانتان دقت کنید به جای خرید کتب و دفاتر با جلدهای کلفت و سنگین، دفاتر با جلدهای کاغذی و سبک خریداری شود.
- قبل از خروج فرزندانتان از منزل کیف وی را بررسی کنید که آیا نیاز به همه وسایل داخل کیف در طول آن روز دارد. در غیر این صورت وسایل غیرضروری را از کیف وی خارج کنید.
- کوله پشتی‌های چرخدار تنها در شرایطی توصیه می‌شوند که در تمام مسیر رفت‌و آمد و همچنین محیط مدرسه و خانه نیازی به حمل دستی آن مثلا از روی پله‌ها نباشد. زیرا این کوله‌ها وزن بالاتری نسبت به کوله‌های عادی دارند. همچنین چرخ و اسکلت مخصوص دسته در صورت قرار گرفتن روی شانه‌ها به پشت و کمر صدمه وارد می‌کند.
- به فرزندانتان آموزش دهید در فاصله‌های طولانی به‌طور مداوم کوله پشتی را حمل نکنند. در صورت احساس خستگی، کوله پشتی را درآورند، تعدادی از نرمش‌هایی که توسط مربی تربیت‌بدنی به آن‌ها آموزش داده شده‌است را انجام دهند و سپس دوباره کوله پشتی را به نحو صحیح بپوشند و مسیر خود را ادامه دهند.
- به فرزندانتان آموزش دهید در صورت احساس درد در شانه و گردن، احساس سوزش و خارش و گزگز بازو و قرمزی روی شانه حتما این موارد را به شما و کارشناس بهداشت مدرسه اطلاع دهد.
نتیجه‌گیری:
در نظر داشته باشید که نکات ارگونومی ذکر شده نه تنها برای کودکان و دانش‌آموزان مناسب است که همه ما نیاز است در هنگام خرید و استفاده از کیف و کوله‌پشتی بدان دقت کنیم. چرا که برخی از ناهنجارهای اسکلتی-عضلانی مانند شانه نابرابر، قوز (کایفوز) و سر به جلو ممکن است در اثر استفاده از کیف نامناسب و سنگین که بر طریقه راه رفتن اثرگذار است ایجاد شوند. بنابراین رعایت استانداردهای ارگونومی در خصوص انتخاب کوله پشتی مناسب و استفاده از آن برای همه افراد ضروری است. جهت دریافت مشاوره و سایر خدمات ارگونومی در طب کار پرانا با ما تماس بگیرید.
