شنوایی‌ سنجی و نحوه تفسیر نوارگوش

شنوایی‌ سنجی و نحوه تفسیر نوارگوش معاینات طب کار چگونه است؟ یکی از روش‌های نوین برای ارزیابی میزان شنوایی، نوار گوش یا ادیوگرام است که در معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای طب کار نیز بررسی می‌شود. این روش یک تست شنوایی بدون درد و غیرتهاجمی است. در این تست توانایی فرد در شنیدن صداهای زیر و بم یا فرکانس‌های مختلف توسط پزشک متخصص شنوایی‌سنجی یا ادویولوژیست اندازه‌گیری می‌شود. تست ادیومتری وضعیت شنوایی را در فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. نتیجه این تست برای هر گوش روی نمودار رسم می‌شود و برگه حاصل از آن نوار گوش نامیده می‌شود. با استفاده از آزمایش شنوایی می‌توان نوع کم‌شنوایی و مکان ضایعه یا مشکل گوش را مشخص کرد. این تست در اتاق آکوستیک انجام می‌شود.

ادیوگرام یا نوارگوش چیست؟

کمترین سطح شدتی از صداها که بیمار قادر به شنیدن آنهاست آستانه‌های شنوایی فرد گفته می‌شود که هر کدام توسط یک فرکانس روی نمودار ثبت می‌شود. به این نمودار ادیوگرام یا نوارگوش گفته می‌شود و با استفاده از یک تست مخصوص به اسم “تست PTA” انجام می‌شود. در این تست فرد آزمایش شونده پس از بررسی دقیق توسط ادویولوژیست، به یک اتاقک آکوستیک فرستاده می‌شود و با قرار دادن یک هدفون مخصوص، میزان شنوایی با استفاده از دستگاه ادیومتر اندازه‌گیری می‌شود. در این تست صداهایی مثل صدای بوق در فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف به گوش فرد فرستاده می‌شود و بیمار باید پس از شنیدین این صداها، با فشار دادن دکمه پاسخ دهد.

شنوایی‌ سنجی و نحوه تفسیر نوارگوش چگونه انجام می‌شود؟

در ارزیابی شنوایی شنوایی‌سنج، صداهایی با فرکانس‌های مختلف را برای فرد می‌فرستند و آهسته‌ترین صدایی که در هر فرکانس می‌شنود را ثبت می‌کند. در بالای ادیوگرام یا همان نوار گوش، اطلاعات بیمار و تاریخ ارزیابی و مدل دستگاه یادداشت می شود. فرم تست شنوایی دارای دو محور افقی و عمودی است. محور عمودی نشان‌دهنده شدت صدا است و محور افقی نشان‌دهنده فرکانس‌های ارزیابی است. واحد اندازه‌گیری شدت صوت، دسی‌بل است. اندازه این شدت از منفی ده تا مثبت ۱۲0 دسی‌بل متغیر است. دسی‌بل بیانگر میزان بلندی صدا است. هرچه صوت بلندتر باشد، عدد دسی‌بل بیشتر است. واحد اندازه‌گیری بسامد یا فرکانس هم، هرتز است. با ادیومتر فرکانس‌های 250-500-1000-2000-4000-8000 هرتز ارزیابی می‌شوند.

در حالت کلی دو راه انتقال صدا در ارزیابی شنوایی‌سنجی اندازه‌گیری می شود. این دو روش استخوانی و هوایی هستند.

• راه هوایی، مسیر مجرای شنوایی خارجی و پرده گوش و در انتها گوش میانی و رسیدن به گوش داخلی است. برای ارزیابی راه هوایی، یک هدفون روی گوش قرار می‌گیرد و سیگنال صوتی به گوش ارسال می‌شود. راه هوایی را با نماد اختصاری AC نشان می‌دهند.

• راه استخوانی مربوط به جمجمه و استخوان ماستویید است. ارزیابی راه استخوانی با کمک یک وسیله به نام بن ویبراتور انجام می‌شود. این وسیله روی استخوان ماستویید پشت گوش گذاشته می‌شود. راه استخوانی را با نماد اختصاری BC نشان می‌دهند.

انواع کم شنوایی

باتوجه به اطلاعات ذکر شده می‌توانید به نوع کم شنوایی خود پی ببرید.

کم شنوایی انتقالی (CHL)

در کم شنوایی انتقالی بین آستانه‌های راه هوایی (AC) و آستانه‌های راه استخوانی (BC) حدود ۱۵ دسی‌بل اختلاف وجود دارد. ولی آستانه‌های راه استخوانی و هوایی هر دو در محدوده نرمال قرار گرفته‌اند. به عبارت دیگر می‌توان گفت که بین این دو راه، گپ وجود دارد. این نوع کم شنوایی به دلیل اختلال در گوش خارجی و میانی به وجود می‌آید.

کم شنوایی حسی عصبی (SNHL)

کم شنوایی حسی عصبی به دلیل اختلال در عملکرد حلزون و عصب هشتم به وجود می‌آید. افرادی مبتلا به این نوع کم شنوایی؛هر دو آستانه راه هوایی و راه استخوانی‌شان در محدوده غیرنرمال قرار می‌گیرد.ولی اختلاف زیادی بین آستانه‌های این دو راه وجود ندارد و اختلاف بین آستانه‌های راه هوایی و راه استخوانی کمتر از ۱۰ دسی‌بل است.

کم شنوایی آمیخته (MHL)

کم شنوایی آمیخته تلفیقی از کم شنوایی انتقالی و کم شنوایی حسی عصبی است. یعنی در نوار گوش هر دو مشکل وجود دارد.بین آستانه‌های راه هوایی و راه استخوانی اختلاف وجود دارد و هر دو در محدوده غیرنرمال قرار گرفته‌اند.

انواع نوار گوش و درجات کم شنوایی

ادیوگرام هر فرد نمودار خاصی دارد که بیانگر میزان افت در هر فرکانس و همینطور نوع کم شنوایی است. انواع نوار گوش به شرح زیر هستند.

شنوایی طبیعی و نرمال (normal Hearing)

در صورتی که نمودار در محدوده کمتر از 15 دسی بل رسم شده باشد شنوایی فرد طبیعی است. طبیعی بودن شنوایی نشان دهنده سلامت کامل گوش نیست. مثلاً ممکن است فرد به تازگی دچار پارگی پرده گوش جزئی شده باشد ولی نوار گوش او طبیعی باشد.

کم شنوایی خفیف (slight Hearing loss)

در صورتی که نمودار شنوایی در محدوده 15 تا 25 دسی بل رسم شده باشد نشان‌دهنده کم‌شنوایی خفیف است. ممکن است فرد در زندگی روزمره افت شنوایی جزئی را احساس نکند. این نوع کاهش شنوایی می تواند به دلایل مختلف نظیر قرارگیری در معرض صداهای بلند، شروع پیرگوشی، پارگی جزئی پرده گوش، جرم گوش متراکم و غیره اتفاق بیفتد.

کم شنوایی ملایم (mild Hearing loss)

اگر نمودار شنوایی در محدوده بین 25 تا 40 دسی بل قرار بگیرد فرد دارای کم شنوایی ملایم است. افراد دارای کاهش شنوایی ملایم در شنیدن اصوات در محیط‌های شلوغ یا جمع، صدای تلوزیون و رادیو و صداهایی که فاصله دارند دچار مشکل می‌شوند. زیاد کردن صدای تلوزیون و یا درخواست تکرار جملات از نشانه‌های این نوع اُفت شنوایی است. در بسیاری موارد و با توجه به موقعیت اجتماعی فرد، نیاز به استفاده از سمعک ضروری است. کم شنوایی ملایم را باید جدی گرفت. زیرا این مقدار از افت شنوایی می تواند نشان دهنده شروع یک کم شنوایی شدیدتر باشد.

کم شنوایی متوسط (moderate Hearing loss)

در صورتی‌که نمودار در محدوده بین 40 تا 55 دسی‌بل قرار بگیرد فرد دارای کم شنوایی متوسط است. افراد دارای اُفت شنوایی متوسط در شنیدن صداهای مختلف نظیر گفتار معمولی، صدای تلویزیون، مکالمه تلفنی و غیره مشکلات زیادی تجربه می‌کنند. استفاده از سمعک برای این افراد ضروری است.

کم شنوایی متوسط تا شدید (moderate to severe H.L)

اگر نمودار در محدوده بین 55 تا 70 دسی بل قرار بگیرد فرد دارای کم شنوایی متوسط تا شدید است. شنیدن تمام صدا های روزمره برای این افراد سخت است. افراد دارای کاهش شنوایی متوسط تا شدید حتماً باید از سمعک استفاده کنند.

کم شنوایی شدید (severe Hearing loss)

در صورتی‌که علامت های ضربدر و دایره در محدوده بین 70 تا 90 دسی بل رسم شده باشد فرد دارای اُفت شنوایی شدید است. افراد دارای اُفت شنوایی شدید تقریباً از شنیدن تمام اصوات روزانه محروم هستند و حتماً باید از سمعک استفاده کنند.

کم شنوایی عمیق (Profound Hearing loss)

در صورتی که نمودارها از عدد 90 بالاتر باشد فرد دارای اُفت شنوایی عمیق یا به اصطلاح ناشنوا است. این افراد تقریباً هیچ صدایی را نمی شنوند و باید از سمعک یا کاشت حلزون استفاده کنند.

نتیجه‌گیری

در این مقاله با شنوایی‌ سنجی و نحوه تفسیر نوارگوش آشنا شدید. همانطور که گفته شد کاربرد ادیومتری بررسی وضعیت شنوایی و تشخیص میزان و نوع کاهش شنوایی است. همچنین پزشک گوش و حلق و بینی از نتایج تست نوار گوش برای تشخیص دقیقتر بیماری ها استفاده می‌کند. یکی دیگر از کاربردهای ادیوگرام انتخاب سمعک مناسب و تنظیم دقیق آن برای افراد دارای کم شنوا است. از طرفی تست شنوایی یا ادیومتری یکی از مواردی است که در معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای طب کار انجام می‌شود. جهت اطلاع از جزئیات آزمایشات و معاینات طب کار در مرکز طب کار پرانا با ما تماس بگیرید.

طب کار پرانا را در شبکه های اجتماعی زیر دنبال کنید.