آزمایشات و معاینات طب کار پرانا
طب کار و بیماریهای شغلی شاخه ای از علوم پزشکی در حوزه معاینات شغلی است که به بررسی سلامت کارگران در محیط کار آنها از نظر ابتلا به بیماریهای شغلی و اختلالات مرتبط با آن تحت عنوان معاینات طب کار می پردازد. این معاینات با نام‌های دیگری تحت عنوان معاینات بدو استخدام ، معاینات دوره ای، آزمایشات طب کار، معاینات تامین اجتماعی، معاینات پزشکی استخدامی و… شناخته می‌شود.
طب کار چیست؟
آزمایش و معاینات طب کار یکی از اقدامات مهمی است که برای استخدام افراد و بررسی وضعیت جسمانی آنان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. این آزمایش جهت ارزیابی سطح سلامت جسمانی و همچنین شناسایی احتمالی آسیب‌های ناشی از شرایط کاری انجام می‌شود. آزمایش طب کار به عنوان یک اقدام قانونی الزامی مطابق با شرایط و خطرات ممکن که فرد را تهدید می‌کند، به صورت دوره‌ای و در بازه‌های زمانی مشخص، بدو استخدام و معاینات بازگشت به کار اجرا می‌شود.
مرکز طب کار پرانا به عنوان یک مرکز آزمایشگاهی و مرکز معاینات طب کار از جمله معاینات بدو استخدام، معاینات دوره ای و انواع آزمایشات و معاینات شغلی، آماده است تا تمامی درخواست‌های مرتبط با آزمایش طب کار را که از طرف شرکت‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی ارائه می‌شود، پذیرش کرده و در اسرع وقت نسبت به جوابدهی این آزمایشات اقدام کند.
آزمایشات طب کار پرانا شامل چه مواردی است؟
کلیه آزمایشاتی که در مراکز طب کار تحت عنوان معاینات پیش از استخدام و معاینات ادواری انجام می‌شود بر اساس دستورالعمل سازمان وزارت بهداشت و درمان کشور تعیین شده است. اینکه چه مواردی در هریک از این معاینات بررسی شود بستگی به نوع معاینات و شغل فرد دارد. بطور کل در این معاینات مواردی چون آزمایش خون و ادرار، تستهای بینایی، شنوایی، ظرفیت عملکرد ریوی و نوار قلب وجود دارد و در آخر ویزیت پزشک انجام می‌شود. سپس متخصص طب کار بر اساس نتایج کلیه بررسی‌های صورت گرفته در خصوص وضعیت سلامت و شرایط کاری وی اظهار نظر می‌کند.
درنتیجه در معاینات بدو استخدام، پزشک متخصص طب کار هر فرد را با توجه به توانایی‌های فردی و تناسب وی با نیازهای شغل، جهت گماردن به شغل پیشنهادی می‌سنجد. در معاینات دوره ای، هر فرد با توجه به وضعیت سلامت دوره قبل خود سنجیده می شود و درصورت ایجاد بیماری یا عود بیماری قبلی راهکارهای مناسب هر فرد به او داده می‌شود. مرکز تخصصی پرانا در طول فعالیت خود با ارائه خدمات با کیفیت و راهکار های ساده اما کارآمد سعی در پیشگیری از بیمارهای شغلی کارگران و کارمندان داشته است. چرا که سرمایه هر کارفرمایی نیروی کار سالم و شاداب است. همچنین این مرکز با عقد تفاهم نامه با سازمان تامین اجتماعی در لیست مراکز مجاز به انجام معاینات پزشکی پیش از استخدام موضوع ماده ۹۰ تامین اجتماعی قرار دارد.
چرا انجام معاینات طب کار یک الزام قانونی است؟
هدف از الزام کارفرمایان به اجرای ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی، صیانت از نیروی کار، پیشگیری از حوادث ناشی از کار، ضرورت توجه به الزامات قانونی از سوی کارفرما و ارجاع شغل متناسب با توانایی جسمی و روحی افراد است. بر این اساس، افراد شاغل در کارگاه‌ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند و کارفرمایان مکلفند قبل از به کارگیری کارگران، ترتیب معاینه پزشکی آنها را بدهند. شناسایی زود هنگام بیماریهای شغلی از این جهت اهمیت دارد که اگر بیماریهای ناشی از کار هر چه سریع‌تر و زودتر شناسایی شوند می‌توان با انجام اقدامات درمانی و پیشگیرانه مناسب از پیشرفت آنها به مراحل شدید و غیر قابل درمان ممانعت کرد. همچنین می‌توان از ایجاد ناتوانی دائمی‌کارگر جلوگیری کرد که این مسأله در نهایت هم به نفع کارگر، هم به نفع کارفرما و هم به نفع سلامت جامعه خواهد بود.
معاینات طب کار چیست و چرا ضرورت دارد؟
یکی از مهمترین و اساسی‌ترین برنامه‌های پیشگیری از بروز بیماریها و حوادث ناشی از کار انجام معاینات پزشکی نیروی کار است که به آزمایش پزشکی طب کار شناخته می‌شود. بر اساس ماده ۹۰ قانون تامین‌اجتماعی، افراد شاغل در کارگاه‌ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند. به این منظور کارفرمایان موظف هستند پیش از به کار گرفتن نیروی انسانی، معاینات بدو استخدام کارگران را انجام دهند. در صورتی که پس از استخدام مشمولان قانون، معلوم شود که مزدبگیران در حین استخدام، قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته‌اند و کارفرما در معاینه پزشکی آنها تعلل کرده و در نتیجه بیمه‌شده دچار حادثه شده یا بیماری‌اش شدت یافته، سازمان تامین‌اجتماعی تعهدات قانونی را درباره بیمه‌شده اجرا کرده و هزینه‌های مربوط به آن را از کارفرما طبق ماده۵۰ قانون تامین‌اجتماعی مطالبه و وصول خواهد کرد.
هدف از انجام آزمایشات پزشکی طب کار چیست؟
هدف از انجام این معاینات اعم از معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای عبارتست از به حداقل رساندن میزان شیوع و شدت حوادث و بیماریهای شغلی از طریق ایجاد تطابق بین توانایی های جسمی و روانی شاغلین و نیازهای مربوط به شغل واگذار شده به آنها. بنابراین آزمایشات طب کار از مواردی است که در استخدام و همچنین بررسی شرایط جسمانی افراد استخدام شده اهمیت بسیار بالایی دارد. این آزمایشات به منظور بررسی میزان سلامت جسمانی افراد و همچنین تعیین میزان آسیب های احتمالی ناشی از شرایط کار در افراد استخدام شده، انجام می گیرد. از این جهت آزمایشات طب کار الزام قانونی دارد که تحت عنوان معاینات قبل از استخدام و همچنین بسته به شرایط و خطرات احتمالی که فرد را تهدید می کند، به صورت معاینات دوره ای و در فاصله های زمانی معین انجام می شود.
در نتیجه با استناد به نتیجه معاینات قبل از استخدام کارفرما می تواند تصمیم بگیرد که فرد متقاضی با توجه به توانایی هایی جسمی و روانی وی به کاری که متناسب با توانایی های او باشد گمارده شود. از طرفی انجام معاینات ادواری و سالیانه نه تنها به کارفرمایان در پیشگیری از بروز حوادث و بیماریهای شغلی که منجر به کاهش بهره وری سیستم، افزایش غیبت‌ها و پرداخت غرامت‌های سنگین به شاغلین می‌شود کمک می‌کند بلکه بواسطه آن سلامت شاغلین با پایش‌های دوره ای و سالیانه ارزیابی و تحت نظر گرفته می‌شود.
جواب آزمایش طب کار چند روز طول می کشد؟
طبق ماده ۹۰ قانون تأمین اجتماعی باید برای حفظ سلامت روحی، روانی و جسمی شاغلین، در بدو استخدام معایناتی روی آنها صورت گیرد و این آزمایشات به منظور افزایش بهره‌وری، اطمینان از سلامت کارکنان و کاهش بیماریهای شغلی انجام می‌شود. در آزمایشات طب کار بسته به سابقه سلامتی فرد، سن و یا نوع شغلی که متقاضی قرار است در آن استخدام شود، آزمایشاتی نظیر آزمایش خون و ادرار، بینایی سنجی، شنوایی سنجی و… انجام می‌شود.
نتیجه آزمایشات و در واقع جواب آزمایش طب کار تا پایان همان روز آزمایش یا نهایت ۲ روز پس از آزمایش، آماده خواهد شد. در صورتی که از نظر پزشک، متقاضی بتواند تمامی آزمایشات را بدون مشکل طی کند، به لحاظ پزشکی استخدام ایشان بلامانع خواهد بود، اما در صورت وجود مشکل شخص باید به متخصص مربوطه مراجعه کند.
نکته: توجه به این نکته را فراموش نکنید، آزمایش طب کار تا زمانی اعتبار دارد که محل کار فرد متقاضی تغییر نکند!
بیماریهای شغلی به چه بیماریهایی می‌گویند؟
بیماریهایی که به علت مواجهه با عوامل فیزیکی، شیمیایی، ارگونومیک و بیولوژیکی در محیط کار بوجود می آیند را بیماری های شغلی می گویند. مطابق ماده ۷ قانون تامین اجتماعی، بیماری، وضع غیر عادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند، موجب عدم توانایی موقت اشتغال به کار می‌شود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد می‌گردد. بعبارت دیگر بیماریهای ناشی از کار بعلت اشتغال به یک کار و تحت شرایط موجود در آن بوجود می‌آیند. بدین منظور معاینات شغلی جهت تشخیص و تفکیک این بیماریها از سایر بیماریها انجام می‌شود. در لینک زیر با انواع بیماریهای شغلی آشنا خواهید شد.
چنانچه معاینات اولیه به‌درستی و به‌طور کامل انجام شود، ممکن است در بعضی از موارد منجر به آشکارشدن برخی بیماریهای نهفته فرد شود و شخص بتواند با مشخص‌شدن نتایج معاینات، اقدام به درمان به‌موقع بیماری خود کند. بنابراین انجام آزمایشات طب کار در پیشگیری از بیماریهای شغلی بسیار حائز اهمیت است.
سوالات متداول
پاسخ به سوالات پرتکرار بیماریهای شغلی
طب کار چیست؟ طب کار یکی از رشته‌های نوپای تخصصی پزشکی بوده؛ و عموم مردم این رشته را با معاینات شغلی (معاینات پیش از استخدام یا معاینات بیمه تامین اجتماعی و معاینات ادواری) می‌شناسند. طب کار در واقع شاخه‌ای تخصصی از طب است که به بررسی روابط موجود بین سلامت کارگر، توانایی انجام کار، شرایط کارها و محیط فیزیکی، شیمیایی و اجتماعی محیط کار می‌پردازد.
متخصصین این رشته؛ فارغ التحصیل رشته پزشکی بوده و بعد از سه سال تحصیل در رشته طب کار بعنوان متخصص طب کار مشغول به فعالیت می‌شوند. گرچه این رشته بعنوان یکی از شاخه‌های طب پیشگیری می‌باشد، اما اغلب متخصصین این رشته با مشکلات کلینیکال مواجه می‌باشند. پزشکان طب کار جهت تشخیص بیماریهای ناشی از کار؛ باید هم بیمار و هم تماس‌های محیطی را ارزیابی کنند.
به صورت کلی این معاینات را به چند دسته کلی زیر می توان تقسیم بندی کرد:
- معاینات بدو استخدام
- معاینات دوره‌ای
- معاینات جهت تعیین محدودیت‌های شغلی
- معاینات ویژه و چکاپ کارمندان
معاینات طب کار بدو استخدام به منظور سنجش توانمندی جسمانی، روانی و اجتماعی شاغل و به کارگیری فرد در کار متناسب با این توانمندی‌ها انجام می‌گردد و با تعیین وضعیت پایه سلامت عمومی و شغلی فرد، در صورت ابتلا فرد به یک بیماری در آینده، در تعیین شغلی و یا غیرشغلی بودن بیماری وی به پزشک بسیار کمک می‌کنند که البته این مسئله هنگام طرح موضوع در مراجع قانونی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. این معاینات بر اساس ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی برای شاغلین الزامی است .
طبق ماده ۹۲ قانون کار هر فرد شاغل به منظور تشخیص زودرس بیماریهای ناشی از کار باید حداقل سالی یکبار مورد معاینه طب کار قرار گیرد. در این معاینات برای بررسی عواملی که می توانند در محیط کار بر سلامت فرد تاثیر بگذارند، مورد بررسی قرار می گیرند. یکی از راه‌های تعیین این موارد، انجام آزمایش طب کار می‌باشد. از آنجا که درمان اکثر بیماریهای شغلی بسیار مشکل و یا غیر قابل درمان می باشد؛ هدف از انجام ماینات ادواری تشخیص زودرس بیماریهای ناشی از کار بوده تا با اقدامات مناسب از پیشرفت بیماری جلوگیری شده و درمان بیماری راحتتر انجام پذیرد.
برای مثال آلودگی با مواد سربی که در کارخانجات و محیط کاری افراد وجود دارد، به وسیله آزمایش طب کار تشخیص داده شده و فرد برای انجام درمان‌های مورد نیاز نزد متخصص معرفی می‌شود. این آزمایش‌ها، در کنار سایر رشته‌های پاراکلینیکی مثل رادیولوژی و غیره در جهت تشخیص زود هنگام بیماریها و اختلالات احتمالی، به پزشک متخصص این رشته، کمک شایانی می‌نمایند.
آزمایشات روتین طب کار شامل CBC,FBS,Cholestrol,Cr,BUN,TG,SGOT & SGPT است. چون در این آزمایشات قند خون و چربی خون نیز چک می‌شود نیاز است که فرد متقاضی برای انجام آزمایش خون طب کار ناشتا باشد تا نتایج آزمایش از صحت لازم برخوردار و قابل قضاوت پزشک طب کار باشد.
جهت انجام معاینات طب کار بدو استخدام بایستی صبح در حالی که حداقل 9-8 ساعت ناشتا باشید به مرکز طب کار پرانا مراجعه کنید و مدارک لازم شامل(کارت ملی، معرفی‌نامه (از محل کار)، کارت پایان‌خدمت (آقایان) یک عدد عکس ۳*۴) را نیز همراه خود داشته باشید. در این صورت کلیه معاینات در همان روز انجام شده و جواب معاینات به همراه پرونده در پایان ساعت کاری همان روز به شما تحویل داده می‌شود.
هزینه معاینات بدو استخدام طبق مصوبه سال 1402 در صورتی که تنها آزمایشات و موارد مورد نیاز تامین اجتماعی باشد، با آزمایش برای زیر ۳۵ سال 7،900،000 ریال و بالای ۳۵ سال بعلت الزام نوارقلب 8،900،000 ریال است. اگر در معرفی نامه آزمایش عدم اعتیاد (سه گانه) درخواست شده باشد مبلغ 1،090،000 ریال به جمع هزینه فوق اضافه می‌شود.
طبق قانون هزینه معاینات بدو استخدام به عهده کارگر است اما ممکن است برخی از کارفرمایان این هزینه را تقبل کنند.
تستهای عدم اعتیاد در معاینات طب کار توسط کارفرمایان در خواست می‌شوند و جزء تستهای روتین معاینات بدو استخدام محسوب نمی‌شوند. تست مورفین، آمفتامین و متافتامین که تست سه پارامتری محسوب می شود از شایعترین تستهای درخواستی هستند. تستهای کاملتر شامل بررسی وجود متادون، ترامادول، بنزودیازپینها و … می‌باشد.
لذا لازم است که افراد حداقل یک هفته قبل از مراجعه برای انجام این تستها از مصرف داروهای مسکن و افسردگی و … به علت احتمال ایجاد تداخلات و خطا در نتیجه آزمایش خودداری فرمایند.
مرکز طب کار پرانا در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 الی 17 آماده خدمت رسانی به شما عزیزان است. همچنین جهت گرفتن نوبت می‌توانید از طریق شماره‌های طب کار پرانا با ما تماس بگیرید.
نظرات کاربران
کاربران درمورد ما چه می‌گویند...
آخرین
