معاینات بدو استخدام، معاینات دوره ای و معاینات برگشت به کار طب کار

شاید واژه طب کار و معاینات استخدامی برای عموم زیاد ملموس نباشد اما ممکن است برای اکثر شما هنگام استخدام در یک شرکت یا سازمان پیش آمده باشد که کارفرما از شما درخواست معاینات پزشکی طب کار و تشکیل پرونده پزشکی داشته است. اما این معاینات چیست و چرا ضرورت دارد؟در  طب کار و بیماریهای شغلی  سلامت کارگران در محیط کار آنها از نظر ابتلا به بیماریهای شغلی و اختلالات مرتبط با آن تحت عنوان معاینات طب کار بررسی می‌شود. این معاینات با نام‌های دیگری تحت عنوان معاینات بدو استخدام طب کار، معاینات دوره ای طب کار، آزمایشات طب کار، معاینات طب کار تامین اجتماعی، معاینات پزشکی استخدامی و… شناخته می‌شود. به طور کلی این معاینات به ۳ دسته تقسیم می‌شوند:

۱- معاینات بدو استخدام

۲- معاینات دوره ای

۳- معاینات ترک کار و معاینات برگشت به کار

چرا باید معاینات بدو استخدام طب کار را انجام دهیم؟(الزام معاینات طب کار)

بر اساس ماده ۹۰قانون تامین اجتماعی، افراد شاغل در کارگاه‌ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کارهای مرجوع را داشته باشند.

پس کارفرمایان و کارکنان سازمانها موضوع معاینات پیش از استخدام طب کار را باید مد نظر داشته باشند. بدین منظور کارفرمایان مکلفند قبل از بکار گماردن کارمندان یا کارگران خود، ترتیب معاینات طب کار استخدامی آنها را بدهند. در صورتیکه پس از استخدام مشمولین قانون معلوم شود که نامبردگان در حین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته و کارفرما در معاینه پزشکی آنها تعلل کرده است، غرامت سازمان تامین اجتماعی از کارفرما بر اساس ماده ۵۰ قانون تامین اجتماعی اخذ خواهد شد. لذا بمنظور انجام خدمات معاینات پزشکی قبل از استخدام افراد و نیروی شاغل کارفرمایان محترم می بایست نسبت به معرفی نیروی کار به مراکز طب کار سـازمان تامین اجتماعی اقدام نموده و نسخه اصلی معاینات انجام شده را جهت درج درپرونده بیمه شده به شعبه تامین اجتماعی تحویل فرمایند.

لزوم انجام معاینات بدو استخدام

معاینات بدو استخدام طب کار از جمله معاینات پزشکی طب کار است که به منظور بررسی سلامت شاغلین قبل از استخدام آنها صورت می‌گیرد.

در این ویدئو دکتر صبا ناسوتی‌فرد متخصص طب کار و بیماریهای شغلی و مدیر مرکز تخصصی طب کار پرانا به توضیح اهمیت و ضرورت انجام معاینات  بدو استخدام برای کارفرمایان و شاغلین پرداخته اند. جهت مشاهده ویدئو بر لینک روبرو کلیک کنید.

نکات و مدارک لازم جهت انجام معاینات بدو استخدام

1. معرفی نامه عکسدار، کارت ملی و کارت پایان‌خدمت را به همراه داشته باشید. (در صورت به‌همراه نداشتن هرکدام از موارد، انجام معاینات بدو استخدام امکان پذیر نخواهد بود)
2. جهت انجام آزمایش‌ها حتما ناشتا باشید.(۱۲ ساعت ناشتایی)
3. قبل از تست تنفس از خوردن غذای سنگین خودداری کنید.
4. به مدت ۱ ساعت قبل از تست تنفس از کشیدن سیگار بپرهیزید.
5. جهت معاینات قلب و ریه، بالاتنه بطور کامل و جهت معاینات زانو و واریس، اندام تحتانی از ساق پا تا زانو و اندازگیری فشار خون، اندام فوقانی از مچ تا بالای آرنج میبایست عریان شود، لذا خواهشمنداست از پوشیدن پیراهن یا مانتو و شلوار تنگ خودداری شود.
6. جهت انجام تست ادیومتری لازم است که ۱۶ ساعت ناشتایی صدا داشته باشید به این معنی که از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند و نامتعارف (کنسرت، محیط کار پر صدا ،جشن های با سر و صدا زیاد و…) و استفاده از هندزفری خودداری نمایید.

معاینات دوره ای طب کار چیست و چرا ضرورت دارد؟

پس از انجام معاینات طب کار بدو استخدام توسط کارگر و یا کارمند استخدام شده، از این پس طبق ماده ۹۲ قانون کار، کارفرما ملزم به انجام معاینات دوره ای کارگران و کارمندان خود حداقل سالی یکبار می‌باشد. طی انجام معاینات سالیانه، روند سلامت شغلی کارگران و کارمندان باتوجه به مخاطرات محیطی کار مشخص می‌گردد و اجازه ادامه کار در شغل مربوطه توسط پزشک متخصص طب کار صادر می‌گردد. معاینات ادواری یا معاینات سالیانه طب کار از دسته معاینات غربالگری است. به همین دلیل بیشتر از هر چیز ماهیت شناسایی بیماری‌ها را دارد اما نتیجه‌های به دست آمده قطعی نیستند و قطعیت وجود بیماریهای شغلی را تایید نمی‌کند. در واقع هدف اصلی معاینات دوره‌ای مشخص شدن و شناسایی شاغلین مشکوک به بیماری های ناشی از کار است.

معاینات دوره ای از الزامات ماده ۹۲ قانون کار و ماده ۸۸ قانون تامین اجتماعی می‌باشد و کارفرما موظف به اجرای این قانون است.

چه مواردی در معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای طب کار بررسی می‌شود؟

1. تشکیل پرونده پزشکی و کارشناسی، کارشناس بهداشت حرفه‌ای
2. اسپیرومتری (تست تنفس)
3. اودیومتری (شنوایی سنجی)
4. اپتومتری (بینایی سنجی)
5. نوار قلب (برای افراد بالای ۳۵ سال الزامی است)
6. آزمایش خون و ادرار
7. معاینه پزشک متخصص

باتوجه به نوع مخاطرات شغلی فرد و پس از انجام معاینات و تست های مربوطه، اشتغال بکار نامبرده از لحاظ:

1. بلامانع بودن کار فرد 
2. مشروط بودن کار فرد به رعایت برخی موارد 
3. ارجاعیات پزشک 
4. عدم صلاحیت انجام کار

توسط پزشک متخصص طب کار تعیین می‌شود.

معاینات برگشت به کار چه زمانی انجام می‌شود؟

از جمله معاینات تخصصی طب کار انجام معاینات برگشت به کار طب کار است که در آن وضعیت کلی سلامت شغلی فرد بعد از اتمام استعلاجی و قبل از بازگشت مجدد به کار تعیین می‌شود. هرگاه به دلایلی مانند مرخصی طولانی‌مدت، ترک شغل، بیماری و حادثه، فرد مدتی زیاد در محیط کار حضور نداشته باشد، بهتر است پیش از آغاز دوباره کار، از او معاینه‌ای دقیقاً با همان هدف معاینه قبل از استخدام توسط متخصص طب کار انجام شود. چرا که ممکن است در این مدت شرایط جسمانی فرد، با شرایط لازم برای کار مغایرت پیدا کرده و دیگر شخص برای آن کار مناسب نباشد.

برای مثال اگر فردی بعلت عوامل زیان‌آور ارگونومیک مبتلا به بیماری عضلانی اسکلتی شده باشد نیازمند تعدیل و تغییر ارگونومیکی به منظور جلوگیری از عود بیماری خواهد بود. جهت بازگشت موفقیت آمیز و سالم کارگر به کار پزشک طب کار به همکاری با بهداشت حرفه‌ای، مسئول ایمنی، مهندسین، و ارگونومیست ها و تیم مدیریت کارخانه نیازمند است. در معاینات بازگشت به کار حتی ممکن است بیماری هایی را که قبلاً کشف نشده بودند شناسایی شوند.

چه مواردی مشمول انجام معاینات برگشت به کار طب کار می‌‌شوند؟

• استراحت پزشکی به علت بیماری غیرشغلی یا حادثه غیر ناشی از کار به مدت ۷ روز و بیشتر
• استراحت پزشکی به علت حادثه شغلی به مدت ۴ روز و بیشتر
• استعلاجی های مکرر به علت بیماری
• دوری از کار به علل غیربیماری شامل مرخصی استحقاقی و…. به مدت ۱ ماه و بیشتر

ضروریات و مراحل انجام معاینات بازگشت به کار

1. لازم است که بازگشت به کار افراد در موارد فوق قبل از ورود به شرکت، مشروط به انجام معاینات برگشت به کار باشد.
2. ضروری است با توجه به بند قبل کلیه افراد قبل از پایان استعلاجی، مرخصی و یا استراحت پزشکی با هماهنگی کارشناس بهداشت حرفه ای نسبت به انجام معاینات بازگشت به کار در موارد فوق الذکر اقدام نمایند.
3. کارشناس بهداشت حرفه ای فرد را با نامه ی معرفی شاغلین و با ذکر“معاینه بازگشت به کار“ و یک نسخه از استعلاجی، قبل از شروع به کار مجدد، جهت انجام معاینات بازگشت به کار به مرکز تخصصی طب کار معرفی می نمایند.
4. پزشک متخصص طب کار با توجه به نوع بیماری یا حادثه و با بررسی مدارک پزشکی مربوط به بیماری و نوع شغل و عوامل زیان آور آن، معاینات و ارزیابی های پزشکی لازم را انجام داده و در صورت نیاز از مشاوره های تخصصی مرتبط نیز استفاده می نماید. بعد از کامل شدن ارزیابی ها و دریافت پاسخ مشاوره ها، اظهار نظر نهایی مبنی بر مشروط بودن یا محدودیت و یا نامناسب بودن شاغل به کارشناس بهداشت حرفه ای اعلام می شود.
5. در صورت مشروط بودن یا نامناسب بودن فرد با شرایط کار، موضوع به مدیر سرمایه های انسانی اعلام و تصمیم نهایی در مورد ادامه به کار فرد در کمیته ی جذب گرفته خواهد شد.

کارفرمایان و مراجعین محترم طب کار پرانا

مرکز تخصصی طب کار پرانا نهایت همکاری خود را با شرکت‌ها و سازمان‌ها و مراکزی که به سلامت کارکنان خود اهمیت می‌دهد را داشته و تمام تلاش خود را بکار می‌گیرد تا در سریع ‌ترین زمان بدون اتلاف وقت معاینات پزشکی طب کار و سایر خدمات طب کار پرانا را انجام دهد. همچنین در صورتی که شرایط محیطی کارگاه یا شرکت متقاضی مناسب باشد با مستقر کردن تیم خود در محل، متناسب با درخواست کارفرما معاینات قابل انجام است.

شما عزیزان می‌توانید هرگونه معاینات درخواستی خود را از طریق فرم زیر ثبت کنید.