ضربان قلب نرمال بزرگسالان بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است. ضربان قلب شما تعداد دفعاتی است که قلب شما در یک دقیقه میزند. عومل بسیاری در تعیین نرمال بودن ضربان قلب بالا و یا پایین ما نقش دارد. بنابراین تشخیص آن اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا ممکن است ناشی از یک بیماری خطرناک باشد که نادیده گرفتن آن میتواند خطرات جبران ناپذیری بویژه برای شاغلین حین کار بههمراه داشته باشد. بنابراین تست نوار قلب (الکتروکاردیوگرافی) که یکی از عمده موارد معاینات شغلی و طب کار است میتواند در تشخیص این اختلالات و پیشگیری از حوادث نقش موثری داشته باشد. با انجام معاینات بدو استخدام و معاینات دوره ای سلامت پرسنل خود را تضمین کنید. در این مقاله به ضرورت اهمیت این موضوع پی خواهیم برد.

ضربان قلب استراحت چیست؟
ضربان قلب اغلب زمانی که در حالت استراحت و آرامش هستید اندازهگیری میشود که به آن ضربان قلب استراحت گفته میشود.
بهطور کلی، داشتن ضربان قلب کمتر در حالت استراحت به معنای عملکرد کارآمدتر و آمادگی قلبی و عروقی بهتر است. به عنوان مثال، فردی که بطور منظم ورزش میکند ممکن است ضربان طبیعی وی در حالت استراحت نزدیک به 40 ضربه در دقیقه باشد.
ضربان قلب نرمال در حالت استراحت برای بزرگسالان بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است.

عواملی که میتوانند بر تغییر ضربان قلب نرمال در حالت استراحت تأثیر بگذارند:
علاوه بر سن، چند عامل دیگر نیز می تواند بر ضربان قلب شما در حالت استراحت تأثیر بگذارد.
- درجه حرارت: ضربان قلب شما ممکن است زمانیکه در معرض دمای گرم قرار میگیرید کمی افزایش یابد.
- عوارض دارویی: داروها مانند بتا بلاکرها میتوانند ضربان قلب شما را در حالت استراحت کاهش دهند.
- احساسات: اگر مضطرب یا هیجان زده هستید، ممکن است ضربان قلب شما افزایش یابد.
- وزن: افراد چاق ممکن است ضربان قلب بیشتری در حالت استراحت داشته باشند. این به این دلیل است که قلب برای تامین خون بدن باید بیشتر کار کند.
- کم خونی: در کمخونی، سطوح پایین گلبولهای قرمز خون میتواند باعث تپش قلب برای تامین خون غنی از اکسیژن بدن شود.
- اختلالات غدد درون ریز یا هورمونی: سطوح غیر طبیعی برخی از هورمونها می تواند بر ضربان قلب تأثیر بگذارد. بهعنوان مثال، هورمون تیروئید بیش از حد (پرکاری تیروئید) میتواند ضربان قلب را افزایش دهد در حالی که هورمون تیروئید بسیار کم (کم کاری تیروئید) می تواند ضربان قلب را کاهش دهد.
- سندرم تاکیکاردی وضعیتی (PoTS): این سندرم پس از نشستن یا ایستادن باعث افزایش غیر طبیعی ضربان قلب می شود. علاوه بر تپش قلب، برخی از علائم معمولی PoTS شامل سرگیجه و غش است.
- موقعیت بدن: وقتی از حالت نشسته به حالت ایستاده میروید، ضربان قلب میتواند بهطور موقت افزایش یابد.
- سیگار کشیدن: افراد سیگاری معمولاً ضربان قلب بیشتری در حالت استراحت دارند. ترک سیگار میتواند به کاهش آن کمک کند.
حداکثر ضربان قلب چقدر است؟
حداکثر ضربان قلب شما محاسبهای است که به شما کمک میکند بفهمید که ضربان قلب ایدهآل شما در طول ورزش چقدر است. شما می توانید حداکثر ضربان قلب مرتبط با سن خود را با کم کردن سن خود از منبع معتبر 220 تخمین بزنید. محاسبه حداکثر ضربان قلب به شما کمک میکند که بفهمید آیا بیش از حد ورزش می کنید یا انرژی کافی مصرف نمیکنید. به عنوان مثال، برای یک فرد 35 ساله، حداکثر ضربان قلب تخمین زده شده مرتبط با سن اینگونه محاسبه میشود.
(ضربه در دقیقه 185= 35سال – 220 )= حداکثر ضربان قلب

ضربان قلب هدف چیست؟
ضربان هدف شما در طول فعالیت های با شدت متوسط حدود 50 تا 70 درصد حداکثر ضربان قلب شما است. فعالیت بدنی شدید باید حدود 70 تا 85 درصد از حداکثر ضربان قلب شما را به همراه داشته باشد. بنابراین برای افراد 35 ساله، ضربان قلب هدف بین 93 تا 157 ضربان در دقیقه (50 تا 85 درصد حداکثر آنها) است. جدول بالا محدوده ضربان قلب هدف و میانگین حداکثر ضربان قلب را برای سنین مختلف بر اساس اطلاعات AHA نشان میدهد.
ضربان غیرطبیعی چگونه است؟
ممکن است مواقعی وجود داشته باشد که ضربان قلب شما تندتر یا کندتر از حد معمول باشد. اما فراموش نکنید که هر موردی از این نوع عدم تعادل ضربان در دقیقه “خطرناک” در نظر گرفته نمیشود، به خصوص زمانی که تحت نظر پزشک هستید.
ضربان قلب تند(تپش قلب)
وقتی ضربان قلب شما خیلی سریع باشد، تاکیکاردی نامیده میشود. برای بزرگسالان، ضربان قلب سریع (تپش قلب) بالاتر از 100 bpm منبع قابل اعتماد تعریف میشود. اما آنچه خیلی سریع در نظر گرفته می شود ممکن است به سن و سلامت کلی شما نیز بستگی داشته باشد.
انواع مختلفی از تاکی کاردی وجود دارد، مانند:
- دهلیزی چند کانونی
- بطنی
- سینوسی

طبقه بندی آنها بر اساس علت آنها و قسمتی از قلب است که بر آنها تأثیر می گذارد. تجربه تاکی کاردی ممکن است موقتی باشد. برخی از علل احتمالی تاکیکاردی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- داشتن بیماری زمینهای
- استرس یا اضطراب
- مصرف زیاد کافئین
- مصرف زیاد الکل
- عدم تعادل الکترولیت
- کم خونی
- مشکلات هورمونی (یعنی تیروئید)
- تب
- ورزش یا فعالیت بدنی شدید
- عوارض جانبی دارو
- سیگار کشیدن
- استفاده از داروهای خاص (مثل کوکائین)
ضربان قلب کند
وقتی ضربان قلب شما خیلی کند باشد، به آن برادی کاردی گفته میشود. برادیکاردی معمولاً به عنوان ضربان قلب کمتر از 60 bpm تعریف میشود. برای ورزشکاران و افرادی که بهطور منظم ورزش میکنند، ضربان قلب زیر 60 ضربه در دقیقه طبیعی و حتی سالم است.

برخی از علل احتمالی برادیکاردی عبارتند از:
- عوارض جانبی داروها
- عدم تعادل الکترولیت
- آپنه انسدادی خواب
- بیماری زمینهای
- بزرگسالی
- مشکلات سیستم هدایتی قلب
برادی کاردی موقتی یا گاه به گاه ممکن است نیازی به درمان نداشته باشد. اما برادیکاردی طولانی مدت، یا برادی کاردی که درمان نمیشود، می تواند جدی تر شود.
برخی از شرایط اساسی معمولاً تعیین کننده واقعی ضربان قلب “خطرناک” هستند. اگر در گذشته سابقه بیماری یا نارسایی قلبی داشتهایدو متوجه نوسانات ضربان قلب خود شدهاید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید، زیرا میتواند نشانه یک عارضه جدی باشد.
چگونه ضربان قلب خود را بررسی کنیم؟
دستگاهها و روشهای مختلفی برای سنجش ضربان قلب یا نبض وجو دارد. یک روش ساده این است که نبض خود را در قسمت داخلی مچ دست خود پیدا کنید. سپس با استفاده از نوک دو انگشت اول، به آرامی روی شریان فشار دهید. نبض خود را برای 30 ثانیه بشمارید و سپس آن عدد را در 2 ضرب کنید تا ضربان خود را در دقیقه پیدا کنید.

چه عواملی باعث افزایش ضربان قلب می شود؟
تاکی کاردی، زمانی که ضربان قلب شما سریعتر از آنچه که باید باشد، میتواند ناشی از بیماری های زمینهای مانند:
- کم خونی
- بیماری قلبی مادرزادی
- بیماری قلبی که بر جریان خون تأثیر میگذارد
- پرکاری تیروئید
- آسیب به قلب، مانند حمله قلبی
- آریتمیهای بطنی یا فوق بطنی
- مصرف داروهای مخدر (محرکهایی مانند کوکائین یا مت آمفتامین ها) یا استفاده نادرست از داروهای تجویزی یا محصولات بدون نسخه (مثل مکمل های رژیمی) نیز ممکن است باعث تپش قلب شما شود.
سایر دلایل کمتر جدی برای ضربان قلب سریع عبارتند از:
- نوشیدن کافئین
- نوشیدن الکل
- فشار خون
- فعالیت فیزیکی
- بارداری
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر ضربان قلب شما به طور مداوم بالای 100 ضربه در دقیقه یا کمتر از 60 ضربه در دقیقه است (و ورزشکار نیستید) باید به پزشک خود مراجعه کنید، یا اگر این موارد را تجربه کردید:
- تنگی نفس
- غش کردن
- سبکی سر یا سرگیجه
- احساس تپش قلب در قفسه سینه
- داشتن درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- ناتوانی در ورزش کردن
روشهای تشخیص علت بیماری قلبی
پزشک شما ممکن است از انواع ابزارهای تشخیصی برای کمک به تشخیص بیماری شما استفاده کند، از جمله:

- آزمایش هولتر مانیتورینگ: این یک دستگاه EKG کوچکتر و قابل حمل است که شما برای مدت معینی از آن استفاده میکنید تا به پزشک کمک کند سیگنالهای الکتروکاردیوگرافی شما را نظارت کند.
- الکتروکاردیوگرام: این ابزار تشخیصی که به آن ECG یا EKG نیز گفته میشود، از الکترودهای کوچک برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب شما استفاده میکند. پزشک میتواند از اطلاعات جمعآوریشده برای تعیین ناهنجاریهای قلبی استفاده کند.
- تست ورزش: که به آن تست تردمیل نیز گفته میشود، میتواند به تشخیص افرادی که علائم آنها ممکن است مربوط به ورزش باشد کمک کند.
- تست تیلت (سطح شیبدار): این تست نشان میدهد که چگونه فشار خون و ضربان شما از حالت دراز کشیدن به حالت ایستاده واکنش نشان میدهد. افرادی که با حملههای غش سر و کار دارند معمولا کاندیدای این تست هستند.
- تستهای تصویربرداری: میتواند برای ارزیابی وجود هر گونه ناهنجاری ساختاری در قلب شما که ممکن است به وضعیت شما کمک کند استفاده شود. تستهای تصویربرداری ممکن میتواند شامل اکوکاردیوگرام، سی تی اسکن و اسکن MRI باشد.
- تست الکتروفیزیولوژیک: این روش که تحت بیحسی موضعی انجام میشود، شامل کاتترگذاریهای موقتی است که از طریق وریدها یا شریانها به داخل قلب میروند تا سیگنالهای الکتریکی قلب را ثبت کنند.
چطور میتوان ضربان نرمال داشت؟
شما باید همیشه هدفتان این باشد که از قلب خود به خوبی مراقبت کنید. این مراقبت شامل ورزش منظم، خوردن غذاهای مفید برای قلب، به حداقل رساندن مصرف الکل و حفظ وزن نرمال است. علاوه بر این، شما باید به طور منظم برای معاینه و چکاپ به پزشک مراجعه کنید که این امر میتواند به تشخیص زودهنگام کلسترول بالا یا فشار خون نیز کمک کند. اگر سابقه بیماری قلبی دارید، باید وضعیت سلامتی خود را بطور مرتب بررسی کنید و به برنامه درمانی خود پایبند باشید. تمام داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید. حتماً هر گونه علائم جدید یا بدتر شدن آن را فوراً گزارش دهید.
نتیجهگیری:
همانطور که گفته شد ضربان قلب در حالت استراحت از فردی به فرد دیگر متفاوت است و میتواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. ضربان قلب نرمال در حالت استراحت برای بزرگسالانی که ورزشکار نیستند بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه است در حالی که ضربان قلب نرمال کودکان با افزایش سن تغییر میکند. هر دو تاکی کاردی (ضربان تند) و برادی کاردی (ضربان کند) معمولاً نشانگر اختلال قلبی هستند که در صورت عدم درمان، میتوانند منجر به عوارض بالقوه جدی سلامتی شوند. اگر ضربان قلب شما به طور مداوم بیش از حد بالا یا خیلی پایین است، باید به پزشک مراجعه کنید زیرا دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است رخ دهد. در حالیکه همه این دلایل خطرناک نیستند، برخی از آنها می توانند نشانه ای از ناراحتی قلبی باشند. بدین منظور شما عزیزان میتوانید جهت انجام معاینات چکاپ سلامت خود و یا سازمان (معاینات بدو استخدام و دوره ای) به طب کار پرانا مراجعه کنید.
طب کار پرانا را در شبکه های اجتماعی زیر دنبال کنید.