زگیل تناسلی- راههای انتقال و پیشگیری از آن| سرطان

زگیل تناسلی یکی از همه‌گیرترین بیماری‌های آمیزشی در جهان است. عامل ایجاد این بیماری در انسان، ویروس HPV یا پاپیلومای انسانی است. اچ‌پی‌وی بیش از صد گونه دارد که چهل نوع آن در ناحیه تناسلی ایجاد بیماری می‌کنند. بسیاری از موارد اچ‌پی‌وی بدون علامت بوده و فرد از آلودگی خود بی‌خبر می‌ماند. زیرا در بدن فرد علائم یا مشکلات بهداشتی ایجاد نمی‌شود. اما در برخی از موارد، انواع خاصی از HPV می‌توانند در قسمت‌های مختلف بدن باعث ایجاد زگیل (توده غیرطبیعی و غیر سرطانی بر روی پوست) یا زگیل تناسلی بشوند. در ویدئو زیر به این موضوع پرداخته شده است.

میانگین همه‌گیری جهانی ویروس اچ‌پی‌وی بین ۹ تا ۱۳ درصد است.زگیل تناسلی به قدری شایع است که بیش از نیمی از انسان‌های از نظرِ جنسی فعال، در مقطعی از زندگی، به آن دچار می‌شوند. گفته می‌شود تقریباً هر مرد یا زنی در طول عمر خود در تماس با این ویروس قرار می‌گیرد و علت اصلی رعایت نکردن بهداشت فردی میباشد.

راههای انتقال زگیل تناسلی

این بیماری بیشتر از راه آمیزش جنسی و دهانی (تماس پوست با پوست آلوده) و مخاط منتقل می‌شود. گونه‌های ۶ و ۱۱ این ویروس، باعث ۹۰٪ موارد زگیل هستند. این ویروس‌ها به هنگام تماس اندام‌های تناسلی، معمولاً در طول آمیزش جنسی از راه مهبل یا مقعد، از شخصی به شخص دیگر پخش می‌شوند. این ویروس می‌تواند از راه آمیزش جنسی از راه دهان هم منتقل شود. اچ‌پی‌وی رایج‌ترین عامل بیماری است که از طریق آمیزش جنسی انتقال می‌یابد.

علائم زگیل تناسلی

شکل ظاهری زگیل‌های تناسلی تا حدودی مشابه زگیل‌های عادی است. فقط در محل ایجاد آنها تفاوت‌هایی وجود دارد. زگیل‌های تناسلی در نواحی مخاطی بدن قادر به رشد هستند.این نواحی به شرح زیر می باشند:

ناحیه‌ی تناسلی
ناحیه‌ی مقعد
ناحیه‌ی دهان، لب ها ، زبان و گلو. در صورتی که فرد رابطه ی جنسی دهانی با فرد آلوده برقرار کند امکان بروز زگیل‌ها در اطراف لب ها، دهان، زبان و گلوی فرد وجود دارد.

بیشتر زگیل‌های تناسلی HPV آنقدر کوچک هستند که نمی‌شود آنها را با چشم غیرمسلح دید. اما برخی اوقات این زگیل‌ها گسترش یافته و در دسته‌های کوچک خود را نشان می‌دهند. زگیل تناسلی به صورت برجستگی‌های کوچک تا متوسط گوشتی به رنگ پوست یا کم‌رنگ‌تر یا پررنگ‌تر روی سطح خارجی ولو یا دیواره‌های داخلی واژن و نیز ناحیه بین مقعد و واژن و روی سطح دهانه رحم (سرویکس) رشد می‌کنند. در مردان، ممکن است در نوک آلت تناسلی یا در طول بدنه آن یا روی سطح کیسه بیضه و نیز مقعد رشد کنند. سطح این زگیل‌ها ممکن است صاف یا کمی زِبر باشد. گاهی ممکن است به هم پیوند بخورند و ضایعات بزرگ گل کلم مانند تشکیل دهند. دوره واگیری و بروز علایم بیماری بین چند هفته تا دو سال گزارش شده‌است؛ ولی امکان بیشتر شدن این دوره هم وجود دارد. زیرا ویروس اچ‌پی‌وی در بدن می‌ماند و از بین نمی‌رود.

بخوانید: انواع سرطان شغلی

سرطان

احتمال ایجاد سرطان توسط برخی از انواع HPV تناسلی بیش‌تر است، و این انواع را HPVهای «پرخطر» می‌نامند. معمولاً دستگاه ایمنی زن یا مرد آلوده به اچ‌پی‌وی کم‌خطر یا پرخطر از شر این عفونت خلاص می‌شود و ویروس صدمه‌ای وارد نمی‌کند. اما در برخی از افراد عفونتی دائمی (ماندگار) به‌وجود می‌آید که به‌کندی، اغلب در طول چندین سال، باعث ایجاد تغییراتی در سلول‌های طبیعی می‌شود که امکان دارد این تغییرات به ایجاد ضایعات پیش سرطانی یا سرطان منتهی شود.

آزمایش پاپ اسمیر

برای زنان انجام آزمایش پاپ اسمیر تین پرب برای یافتن ضایعات بدخیم احتمالی ناشی از ویروس اچ‌پی‌وی نزد متخصص زنان و پوست توصیه می‌شود. زیرا ویروس اچ‌پی‌وی، عامل بیماری زگیل تناسلی می‌تواند عامل سرطان دهانه رحم (سرویکس) و واژن و ولو باشد.اگر سه سال جواب این آزمایش، منفی بود بعد هر دو تا سه سال یک‌بار انجام می‌دهند. در راهنمای بالینی سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تمام زنان توصیه شده از سن ۳۰ سال به بعد هر پنج سال یکبار آزمایش پاپ اسمیر بدهند و اگر ۱۵ سال پیاپی نتیجه تست منفی بود می‌توان تا ۶۰ سالگی هر ۱۰ سال یکبار این تست را انجام داد. بهتر است زنان آلوده به اچ‌پی‌وی، هر شش ماه یکبار پاپ اسمیر انجام داد.

در اندام جنسی مردانه، می‌تواند باعث سرطان پروستات شود.در هر دو جنس می‌تواند باعث سرطان مقعد و در صورت داشتن آمیزش جنسی دهانی باعث سرطان حنجره، سرطان دهان و سرطان گلو شود.

البته همه موارد بالا ثابت نشده‌است و ارتباط مستقیمی گزارش نشده و بیشتر همراهی ذکر شده‌است.ولی خیلی از کتاب‌های تخصصی مرجع، ارتباط مستقیمی بین ابتلا به گونه‌های ۱۶ و ۱۸ اچ‌پی‌وی و ایجاد سرطان گردن رحم قائل شده‌اند.

پیشگیری

واکسن زگیل تناسلی

واکسن زگیل تناسلی HPV بنام گارداسیل (Gardasil) است. گارداسیل یک واکسن چهارگانه است که در سه نوبت استفاده می‌شود. گارداسیل سبب پیشگیری از ابتلا به انواعی از ویروس که عامل زگیل تناسلی و سرطان هستند می‌شود. استفاده از این واکسن برای مردان تا ۲۶ سال و برای ۳۵ تا۴۰ سال حتمی و به زنان ۹ تا ۲۶ سال و مردان از سن ۱۲ تا ۲۶ سال توصیه می‌شود.