فهرست محتوا
سبک زندگی امروز، ما را مجبور می‌کند بدن را در حالت‌هایی قرار دهیم که باعث آسیب رسیدن به آن می‌شود. یکی از نقاط حساس بدن که بیشتر مواقع تحت فشار قرار دارد سر و گردن است. نشستن‌های طولانی، خم کردن سر و گردن به جلو هنگام استفاده از رایانه، قوز کردن پشت فرمان خودرو و استفاده مداوم از تلفن همراه، همگی موقعیت‌هایی هستند که می‌توانند باعث بروز آسیب شوند. پس امروزه یکی از عارضه‌های رایج، “قوس گردن” یا “عارضه سر به جلو” است. قوس گردن برای توصیف آسیب ناشی از فشار تکراری یا سندرم استفاده بیش از حد به‌کار می‌رود که در آن فرد برای مدت‌زمان طولانی سر خود را آویزان یا خم در حالت رو به جلو می‌گیرد و به تلفن همراه یا دیگر دستگاه‌های الکترونیکی نگاه می‌کند.
عارضه سر به جلو چیست؟
ستون فقرات در ناحیه گردن به‌سمت جلو تحدب دارد. چنانچه این انحنا بیش از حد طبیعی آن باشد به آن عارضه سر به جلو (Forward Head Posture) می‌گویند. در این ناهنجاری سر جلوتر از گردن قرار دارد یعنی هنگامی‌که سر متمایل به جلو باشد لاله گوش و وسط بازو در یک راستا نیستند و لاله گوش جلوتر قرار دارد. بنابراین فشار زیادی روی مفاصل فکی-گیجگاهی و مفاصل گردن و عضلات پشت گردن وارد می‌شود.
وزن سر در وضعیت سر به جلو افزایش می‌یابد؛ وقتی سر در وضعیت جلو واقع شده، وزن آن درحدود نه کیلوگرم است در حالی که در وضعیت طبیعی حدود چهار کیلو و نیم است. ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﺟﻠﻮ، ﺍﺛﺮ ﻧﻴﺮﻭی ﺟﺎﺫﺑﻪ ﺭﻭی ﺳﺮ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺩﺭ ﻃﻮلانیﻣﺪﺕ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ تغییر ﺩﺭ ﻣﻔﺎﺻﻞ ستونﻓﻘﺮﺍﺕ ﮔﺮﺩنی ﻭ ﺁﺳﻴﺐ ﺩﻳﺴﻚ ﺑﻴﻦ ﻣﻬﺮﻩﺍی می‌گردد. به‌دنبال ﺁﻥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻋﺼﺎﺏ ﮔﺮﺩنی، بیﺣﺮکتی مفصلی ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺲ عمقی ﻭ حرکتی نیز ایجاد می‌شود.
علائم سر به جلو
ممکن است همراه با گردن درد شخص این علائم را تجربه کند :
- انتشار درد گردن به کمر یا به شانه‌ها و دست‌ها که این حالت ممکن است از علائم آرتروز گردن نیز باشد.
- شدت یافتن درد گردن با حرکت دادن آن
- خشکی و بی‌حرکتی گردن
- سردرد و سرگیجه : بروز سردرد همراه با گردن‌درد شایع است و ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
در صورتی که گردن درد ناشی از فشار به ریشه های عصبی در ستون فقرات گردنی باشد علائم زیر ممکن است بروز کند :
- بی حسی ، گزگز و مور مور شدن دست‌ها
- احساس سوزش در هنگام لمس کردن پوست بازوها و دست‌ها
- درد ناگهانی گردن که مانند شوکی است که از گردن به بازوها و دست‌ها منتقل می‌شود
- احساس بی‌حسی و گزگز در پاها
- عدم توانایی کنترل ادرار یا مدفوع ( این مورد در صورت فشار شدید به طناب نخاعی بروز می‌کند)
دلایل ایجاد سر به جلو
چند مورد از عوامل ابتلا به عارضه سر و گردن رو به جلو که باید به آن ها توجه کرد به قرار زیر است:
- فعالیت‌هایی که شامل نگاه کردن زیاد به پایین باشد مانند تایپ کردن، نوشتن و …
- نشستن با حالت ناصحیح با شانه‌هایی که به سمت جلو خمیده شده، قوز کردن هنگام نشستن و ایستادن
- رانندگی در شرایطی که سر بیش از ۵ تا ۷ سانتی‌متر از صندلی فاصله داشته باشد
- حمل کوله پشتی یا کیف سنگین با یک شانه
- استفاده از بالش‌های نامناسب هنگام خواب
- حرکات ورزشی سنگین که به گردن فشار می‌آورند
- ضربه به سر و گردن
عوارض Forward Head Posture:
ناهنجاری سر به جلو ﺩﺭ ﻃﻮﻻنیﻣﺪﺕ ﺑﺎﻋﺚ گوژپشتی، ﻛﺎﻫﺶ ﻗﺪ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺣﺮکتی ﻛﻤﺮﺑﻨﺪ ﺷﺎﻧﻪﺍی ﻭ ﻣﻔﺼﻞ ﺷﺎﻧﻪ میﺷﻮﺩ. ﺳﺮﺩﺭﺩﻫﺎی تنشی ﻭ ﻣﻴﮕﺮﻥ، ﺳﻨﺪروم ﻓﻴﺒﺮﻭﻣﺎﻳﺎﻟﮋﻳﺎ (درد، خستگی و اختلال خواب)، سندروم ﻣﺎﻳﻮﻓﺎﺷﻴﺎﻝ (نقاط حساس و دردناک در عضلات) ﻭ یا ﺳﻨﺪﺭﻡ خستگی مزمن از دیگر عوارض ﺟﻠﻮﺁﻣﺪگی ﺳﺮ است. این عوارض ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮﺭﺩﻥ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺯﻧﺪگی مبتلایان به این عارضه میﮔﺮﺩﺩ.
تشخیص سر به جلو Forward Head Posture
اولین قدم در تشخیص علت گردن‌درد، انجام معاینه فیزیکی توسط متخصص است. برای تشخیص دقیق‌تر یا تایید تشخیص ممکن است نیاز به انجام آزمایشات بیشتر مانند تست اشعه ایکس یا اسکن ام ار آی برای مشاهده وضعیت ریشه‌های عصبی گردن باشد.
معمولا آزمایش‌های مورد نیاز برای تشخیص سر به جلو شامل موارد زیر است:
- بررسی کامل سابقه بیماری سر و گردن
- مشاهده نحوه نشستن و راه رفتن
- بررسی ستون فقرات
- آزمایش ارتوپدی و عصبی
- اندازه گیری هرگونه انحراف معیار قابل مشاهده
- تست های انعطاف پذیری و تحرک / محدوده حرکت
- آزمایش قدرت و طول عضلات
چه کسانی بیشتر به این ناهنجاری مبتلا می‌شوند؟
ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ دقیق پزشکی مشخص کرده، ﻋﻮﺍﻣﻞ محیطی ﻧﻈﻴﺮ نشستن در ﻭﺿﻌﻴﺖﻫﺎی ﻏﻠﻂ پشت میز کامپیوتر یا میز کار، ﻳﺎ مشخصا در حرفه نویسندگی که مستلزم نشستن به مدت طولانی در وضعیت ثابت است ﻭ ﻳﺎ ﻧﺤﻮﻩ ﻏﻠﻂ ﺣﻤﻞ ﻛﻮﻟﻪ پشتی، همین طور ﻛﻮﻟﻪ پشتی‌های سنگینی که دانش آموزان حمل می‌کنند، طراحی نامناسب صندلی و میزکار، مشاغل خاصی مانند آرایشگری، ماساژ، نقاشی و جراحی و همین‌طور ﺯﻧﺪگی ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺤﺮﻙ ﺑﺮ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﭘﻮﺳﭽﺮ یا وضعیت ﻣﻌﻴﻮﺏ ﺍﺛﺮ قابل ملاحضه‌ای ﺩﺍﺭند.
هم چنین ضعف قوای بینایی باعث می‌شود که فرد برای بهتر دیدن یا استفاده بیش تر از حس شنوایی به طور ناخودآگاه سر و گردن خود را به جلو بکشد، به همین دلیل یکی از شایع ترین پوسچرهای معیوب ستون مهره‌های گردنی در افرادی که دچار ضعف بینائی هستند یا کم بینا و نابینا هستند جلو آمدگی سر می‌باشد. در ورزش، سندروم سر به جلو آمده یا قوس گردن اغلب در بین ورزش کارانی پیش می‌آید که نوع ورزش آن‌ها به گونه‌ای است که باید به مدت طولانی به سمت جلو خم شوند، مثل دوچرخه سواری، هاکی، بیس بال و کریکت. نرمش‌های مناسب برای پیشگیری از اختلالات اسکلتی-عضلانی می‌تواند در پیشگیری از آن‌ها مؤثر باشد.
